Μια σκληρή προειδοποίηση προς τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις απευθύνει η επιστολή της Eurometaux, της ένωσης των μη σιδηρούχων μετάλλων της Ευρώπης, προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Μετά από τρεις και πλέον χρόνια ενεργειακής κρίσης, ο κλάδος δηλώνει πως η κατάσταση παραμένει «ανυπόφορη» και πως η ήπειρος κινδυνεύει να χάσει τη βιομηχανική της βάση εξαιτίας του υψηλού ενεργειακού κόστους και της ανεπαρκούς στήριξης.
Από το 2020, είκοσι μονάδες αλουμινίου, πυριτίου και ψευδαργύρου έχουν κλείσει οριστικά. Η απώλεια αυτών των εγκαταστάσεων δεν σημαίνει μόνο χιλιάδες χαμένες θέσεις εργασίας και επενδύσεις, αλλά –όπως τονίζει η επιστολή– και αύξηση των παγκόσμιων εκπομπών, αφού η ευρωπαϊκή χαμηλών εκπομπών παραγωγή αντικαθίσταται από εισαγωγές με πολλαπλάσιο ανθρακικό αποτύπωμα.
Το παράδοξο των «πράσινων» στόχων: όταν η Ευρώπη εισάγει ρύπους
Η Ευρώπη, σημειώνουν οι εκπρόσωποι του κλάδου, έχει μειώσει τις εκπομπές της κατά 62% από το 1990, όμως η απώλεια παραγωγικής ικανότητας ανατρέπει αυτό το πλεονέκτημα. Η εξέλιξη αυτή έρχεται σε αντίθεση με τις φιλοδοξίες της Ε.Ε. για κλιματική ουδετερότητα, αλλά και με την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας που υπογράμμισε η Έκθεση Ντράγκι.
Η κατάσταση υπονομεύει και τον Κανονισμό για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες (Critical Raw Materials Act), που προβλέπει τη δημιουργία 10 νέων ορυχείων, 15 εγκαταστάσεων επεξεργασίας και 15 μονάδων ανακύκλωσης. Χωρίς φθηνή και σταθερή ενέργεια, αυτά τα σχέδια κινδυνεύουν να μείνουν στα χαρτιά.
Τα αιτήματα προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Η Eurometaux καλεί τους Ευρωπαίους ηγέτες να λάβουν άμεσα και αποφασιστικά μέτρα για να αποκατασταθεί η ανταγωνιστικότητα και να διασωθεί η βιομηχανική παραγωγή. Μεταξύ άλλων ζητά:
- «Απορροφητήρα τιμών ενέργειας» (price shock absorber) για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες.
- Επέκταση και επαρκή χρηματοδότηση των μηχανισμών αντιστάθμισης έμμεσων εκπομπών άνθρακα.
- Πρόσβαση σε ανταγωνιστική ηλεκτρική ενέργεια, μέσω συμβολαίων αγοράς πράσινης ενέργειας (PPAs) και κρατικών εγγυήσεων.
- Αποτελεσματικό και προβλέψιμο CBAM, με προστασία των εξαγωγών και κλείσιμο των «παραθυριών» διαρροής άνθρακα.
- Μείωση ρυθμιστικών και φορολογικών επιβαρύνσεων, όπως δικτύων, τελών ευελιξίας και εισφορών ΑΠΕ.
Η προειδοποίηση: “Η Ευρώπη δεν μπορεί να περιμένει άλλο”
Η επιστολή κλείνει με ένα σαφές μήνυμα:
«Η Ευρώπη δεν μπορεί να αγνοεί τις πραγματικότητες, όταν οι ανταγωνιστές της στις ΗΠΑ, τη Μέση Ανατολή και την Κίνα απολαμβάνουν χαμηλότερο ενεργειακό κόστος και άμεση κρατική στήριξη. Αν δεν δράσουμε τώρα, η ήπειρος θα χάσει έναν τομέα που είναι ζωτικός για την ευημερία, τη βιωσιμότητα και την ασφάλειά της».