Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών εξέφρασε την «έντονη ανησυχία» της για την απόφαση του νορβηγικού κρατικού επενδυτικού ταμείου να πουλήσει τη συμμετοχή του στην κατασκευαστική εταιρεία Caterpillar, λόγω της εμπλοκής της σε δραστηριότητες στο Ισραήλ και στα παλαιστινιακά εδάφη.
Σύμφωνα με τους FT το μεγαλύτερο κρατικό επενδυτικό ταμείο στον κόσμο, γνωστό ως «ταμείο πετρελαίου» της Νορβηγίας, αποκάλυψε την περασμένη εβδομάδα ότι πούλησε τις μετοχές της Caterpillar, μετά από εισήγηση ανεξάρτητου συμβούλου δεοντολογίας. Ο τελευταίος υποστήριξε ότι οι μπουλντόζες της εταιρείας χρησιμοποιούνται για την κατεδάφιση παλαιστινιακών κατοικιών, γεγονός που συνιστά «εκτεταμένες και συστηματικές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου».
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε την Τετάρτη: «Μας ανησυχεί ιδιαίτερα η απόφαση του νορβηγικού ταμείου, που φαίνεται να βασίζεται σε αβάσιμες κατηγορίες εναντίον της Caterpillar και της ισραηλινής κυβέρνησης. Συνομιλούμε απευθείας με τη νορβηγική κυβέρνηση για το ζήτημα».
Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκρέιαμ είχε ήδη απειλήσει με εμπορικά μέτρα κατά της Νορβηγίας και με περιορισμούς στην έκδοση βίζας για στελέχη του ταμείου. «Αν δεν μπορείτε να συνεργάζεστε με την Caterpillar επειδή το Ισραήλ χρησιμοποιεί τα προϊόντα της, τότε ίσως πρέπει να καταλάβετε ότι οι δουλειές και οι επισκέψεις στην Αμερική είναι προνόμιο, όχι δικαίωμα», δήλωσε.
Η απόφαση να πωληθούν οι μετοχές της Caterpillar είναι η πρώτη φορά που το νορβηγικό ταμείο αποεπενδύει από μη ισραηλινή εταιρεία λόγω κατηγοριών για δραστηριότητες στο Ισραήλ και τα παλαιστινιακά εδάφη. Το ταμείο, που κατέχει κατά μέσο όρο το 1,5% κάθε εισηγμένης εταιρείας στον κόσμο, έχει βρεθεί συχνά στο επίκεντρο διεθνούς κριτικής για τις ηθικές του επιλογές, με τις ΗΠΑ να παρακολουθούν ιδιαίτερα στενά τις αποφάσεις του τα τελευταία χρόνια.
Η υπόθεση έχει πολιτική διάσταση και στο εσωτερικό της Νορβηγίας, καθώς το ζήτημα του ταμείου βρίσκεται στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας ενόψει των βουλευτικών εκλογών. Μικρότερα κόμματα ζητούν πλήρη απεμπλοκή από το Ισραήλ, ενώ έχουν διατυπωθεί και αιτήματα για την παραίτηση του επικεφαλής του ταμείου, Νικολάι Τάνγκεν. Ο ίδιος έχει απορρίψει τις εκκλήσεις, περιοριζόμενος στην πώληση σχεδόν των μισών ισραηλινών συμμετοχών του ταμείου, καθώς και της Caterpillar.
Η κυβέρνηση της Νορβηγίας προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί από την υπόθεση, τονίζοντας ότι το ταμείο λειτουργεί ανεξάρτητα. Ο πρωθυπουργός Γιόνας Γκαρ Στόρε επικοινώνησε με τον Γκρέιαμ για να υπογραμμίσει αυτή την ανεξαρτησία, χωρίς όμως να κατευνάσει πλήρως τις αντιδράσεις στην Ουάσινγκτον.
