Τα βλέμματα της παγκόσμιας οικονομίας είναι στραμμένα στο οικονομικό συμπόσιο Jackson Hole και στην ομιλία που θα εκφωνήσει σήμερα ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ.
Αυτό που διακυβεύεται είναι το κλίμα των χρηματοπιστωτικών αγορών βραχυπρόθεσμα, η μακροπρόθεσμη πορεία της πολιτικής της Fed, αλλά και μια όχι αμελητέα προσπάθεια διατήρησης της ανεξαρτησίας της, σε μια εποχή που ο κατά κανόνα «ιερός» θεσμός δέχεται τεράστιες πολιτικές πιέσεις.
Αν η σημερινή ομιλία στο Jackson Hole έχει την ίδια μορφή όπως τα επτά και πλέον χρόνια της θητείας του Πάουελ, θα αποπνέει μια ήρεμη και συγκροτημένη εικόνα, ακόμη κι αν κρύβει το βάρος που κουβαλά ο ίδιος και οι συνάδελφοί του όλο το έτος. «Έχει κάνει καλή δουλειά όσον αφορά τη διατήρηση της ανεξαρτησίας της Fed, αγνοώντας τις φωνές και κάποιες δύσκολες ερωτήσεις που του γίνονται, και διατηρώντας την εστίαση στην προσέγγιση και στη διπλή εντολή της Fed», δήλωσε ο Michael Arone, επικεφαλής στρατηγικής επενδύσεων στην State Street Global Advisors. «Έχει ακολουθήσει τον δρόμο της υπευθυνότητας σε σχέση με την ανεξαρτησία της Fed και τις πιέσεις που δέχεται σαφώς από την κυβέρνηση Τραμπ. Οπότε πιστεύω ότι θα συνεχίσει να ισορροπεί σε αυτή τη γραμμή».
Πράγματι, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει διατηρήσει μια σχεδόν σταθερή κριτική απέναντι στον Πάουελ και στους συναδέλφους του. Όπως έκανε και μεγάλο μέρος της πρώτης του θητείας, ο Τραμπ πίεζε τον Πάουελ να μειώσει τα επιτόκια. Όμως τις τελευταίες μέρες οι επιθέσεις του προέδρου στη Fed έχουν ξεπεράσει την απλή νομισματική πολιτική.
Νωρίτερα το καλοκαίρι, ο Λευκός Οίκος επιτέθηκε στη Fed για ένα μεγάλο έργο ανακαίνισης στην έδρα της στην Ουάσιγκτον. Αυτό συνέπεσε με μια περίοδο που ο Τραμπ φλέρταρε με την ιδέα να απομακρύνει τον Πάουελ, αν και τελικά υπαναχώρησε.
Αυτή την εβδομάδα η κυβέρνηση εστίασε την προσοχή της στη διοικητή της Fed, Λίζα Κουκ, κατηγορώντας την για απάτη σε στεγαστικά δάνεια που είχαν κρατική εγγύηση.
Μέσα σε όλες αυτές τις αντιπαραθέσεις, ο Πάουελ μπορεί να αξιοποιήσει την ομιλία του για να αφήσει τουλάχιστον μία αιχμή σχετικά με τις πολιτικές παρεμβολές, ακόμη κι αν παραμείνει πιστός στην πάγια πρακτική του να μην απαντά ευθέως.
Πολιτική και Πολιτική Οικονομίας
«Θα ρίξει μια αιχμή και θα μιλήσει για την ανεξαρτησία της Fed, γιατί τι πραγματικά έχει να χάσει σε αυτό το σημείο;» είπε ο Dan North, ανώτερος οικονομολόγος στην Allianz Trade North America. «Φαίνεται αρκετά ξεκάθαρο ότι ο Τραμπ δεν μπορεί νομικά να τον απολύσει. Μπορεί βεβαίως να ασκεί τεράστιες πιέσεις. Νομίζω λοιπόν ότι είναι μια ευκαιρία για τον Πάουελ να δηλώσει ότι η κεντρική τράπεζα πρέπει να παραμείνει ανεξάρτητη, και αυτό θα κάνουμε».
Πέρα από τα πολιτικά ζητήματα, υπάρχει και η ουσιαστική πολιτική, που επίσης αποτελεί πρόκληση.
Η ομιλία έχει τον τίτλο «Οικονομικές Προοπτικές και Αναθεώρηση Πλαισίου», κάτι που υποδηλώνει ότι ο Πάουελ θα αφιερώσει χρόνο για να παρουσιάσει τις απόψεις του σχετικά με τις γενικότερες συνθήκες αλλά και να συζητήσει τους μακροπρόθεσμους στόχους της Fed, μια αναθεώρηση που πραγματοποιείται κάθε πέντε χρόνια.
Οι αγορές αναμένουν από τον Πάουελ να προετοιμάσει το έδαφος για μια μείωση επιτοκίων τον Σεπτέμβριο. Σε καθεμία από τις προηγούμενες ομιλίες του στο Jackson Hole, ξεκινώντας από το 2018, υπήρξαν σημαντικές ενδείξεις πολιτικής αλλαγής. Από την ώθηση για τριμηνιαίες μειώσεις επιτοκίων εκείνη τη χρονιά, μέχρι την καίρια αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίζεται ο πληθωρισμός το 2020, και την περσινή υπόδειξη για μια επιθετική κίνηση τον Σεπτέμβριο, οι αγορές λάμβαναν σαφή σήματα από την κεντρική ομιλία του προέδρου.
Τα σχόλια της Wall Street αντανακλούν παρόμοιες προσδοκίες και αυτή τη φορά, αν και σε πιο συγκρατημένους τόνους. «Δεν περιμένουμε ο Πάουελ να δώσει σαφές σήμα για μείωση τον Σεπτέμβριο, αλλά η ομιλία θα πρέπει να κάνει ξεκάθαρο στις αγορές ότι πιθανότατα θα την υποστηρίξει», έγραψε ο οικονομολόγος της Goldman Sachs, David Mericle.
Ο πρόεδρος της Fed του Κάνσας Σίτι, Jeffrey Schmid, του οποίου η περιφέρεια φιλοξενεί το συνέδριο του Jackson Hole, δήλωσε στο CNBC την Τετάρτη ότι δεν έχει πειστεί ακόμη για μια μείωση τον Σεπτέμβριο και ότι χρειάζεται περισσότερα στοιχεία. Στην πραγματικότητα, μόνο οι διοικητές Christopher Waller και Michelle Bowman έχουν εκφράσει ανοικτά ότι τάσσονται υπέρ μιας κίνησης τον επόμενο μήνα.
«Υποψιαζόμαστε ότι τα περισσότερα μέλη της FOMC που έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για μείωση τον Σεπτέμβριο θα είναι διατεθειμένα να τη στηρίξουν αν ο Πάουελ το ζητήσει, αλλά πιθανότατα θα θεωρήσει πιο λογικό να το κάνει αυτό πιο κοντά στη συνεδρίαση, με περισσότερα στοιχεία στα χέρια του», σημείωσε ο Mericle.
Πληθωρισμός εναντίον ανεργίας
Κρίσιμα σημεία προς παρακολούθηση θα είναι πώς θα χαρακτηρίσει ο Πάουελ την αγορά εργασίας και ποια θα είναι η άποψή του για τις πληθωριστικές πιέσεις από τους δασμούς του Τραμπ.
Λίγο μετά τη συνεδρίαση του Ιουλίου, το Γραφείο Στατιστικής Εργασίας ανακοίνωσε ασθενή αύξηση θέσεων για τον Ιούλιο και ακόμη πιο χαμηλές για τον Μάιο και τον Ιούνιο. Ωστόσο, αρκετοί αξιωματούχοι περιέγραψαν την αγορά εργασίας ως «ισχυρή», υποδηλώνοντας ότι βλέπουν λιγότερη ανάγκη για μείωση επιτοκίων.
Τα πρακτικά της συνεδρίασης του Ιουλίου έδειξαν ότι τα περισσότερα μέλη της FOMC ανησυχούν περισσότερο για τον πληθωρισμό. Οι περιφερειακοί πρόεδροι Beth Hammack (Κλίβελαντ), Raphael Bostic (Ατλάντα) και Schmid (Κάνσας Σίτι) εξέφρασαν σκεπτικισμό για την ανάγκη μείωσης τον Σεπτέμβριο, θέση που μπορεί να εξοργίσει τον Τραμπ και να ταράξει τις αγορές.
Ο Πάουελ «πιθανότατα θα παραμείνει προσεκτικός και δεν θα δεσμευτεί εκ των προτέρων για μείωση τον Σεπτέμβριο, κάτι που μπορεί να απογοητεύσει κάποιους επενδυτές», έγραψε ο Krishna Guha, επικεφαλής στρατηγικής παγκόσμιας πολιτικής και κεντρικών τραπεζών στην Evercore ISI. «Το μεγαλύτερο μέρος της ομιλίας του μπορεί να στοχεύει στο να δώσει ένα σταθερό μεσο-μακροπρόθεσμο πλαίσιο για τη στρατηγική πολιτικής και τον έλεγχο του πληθωρισμού». Αυτό το πλαίσιο μπορεί να είναι κρίσιμο, παρότι μέχρι στιγμής λαμβάνει μικρή προσοχή από τη Wall Street.
Πριν πέντε χρόνια, στο πλαίσιο της πανδημίας Covid και των διαδηλώσεων κατά της αστυνομικής βίας, η Fed υιοθέτησε αυτό που αποκάλεσε «ευέλικτη μέση στόχευση πληθωρισμού». Ουσιαστικά, η αλλαγή του πλαισίου επέτρεπε στη Fed να αφήνει τον πληθωρισμό να «τρέχει» υψηλότερα, εφόσον η ανεργία ήταν αυξημένη, ιδιαίτερα για υποεκπροσωπούμενες κοινωνικές ομάδες.
Τα επόμενα χρόνια, η Fed παρέμεινε αδρανής ενώ ο πληθωρισμός εκτοξεύθηκε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 ετών. Παρόλο που οι περισσότεροι αξιωματούχοι λένε ότι η αλλαγή της στόχευσης δεν έπαιξε ρόλο στην ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι ο πληθωρισμός ήταν «παροδικός», η πολιτική πιθανότατα θα αναθεωρηθεί, με τη Fed να επιστρέφει στην προηγούμενη στάση που περιλάμβανε προληπτικές κινήσεις αν ο πληθωρισμός φαινόταν να ανεβαίνει.
«Αν και η υιοθέτηση του νέου πλαισίου το 2020 δεν ήταν ο κύριος παράγοντας πίσω από την καθυστέρηση της Fed και την υπερβολική άνοδο του πληθωρισμού, συνέβαλε σε αυτό το αποτέλεσμα», ανέφερε σε σημείωμά του ο Matthew Luzzetti, επικεφαλής οικονομολόγος των ΗΠΑ στη Deutsche Bank. «Για αυτόν τον λόγο, περιμένουμε η ομιλία του Πάουελ στο Jackson Hole να αναδείξει αλλαγές στη διακήρυξη της Fed για τους μακροπρόθεσμους στόχους, οι οποίες θα αντανακλούν αυτή την πραγματικότητα. Συγκεκριμένα, αναμένουμε η ομιλία να ζητήσει την αναίρεση των τροποποιήσεων του 2020 και την επαναφορά του προληπτικού ρόλου».
Ο Luzzetti πρόσθεσε ότι η ομιλία «ίσως να μην μπορούσε να έρθει σε πιο κρίσιμη στιγμή» και αναμένει ότι ο Πάουελ θα αλλάξει τον τόνο του όσον αφορά την αγορά εργασίας.
ΠΗΓΗ: cnbc
