Ως «την πιο εκτεταμένη εδώ και πάνω από έναν αιώνα» χαρακτήρισε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, την πολεοδομική μεταρρύθμιση που φέρει το όνομα “Κωνσταντίνος Δοξιάδης”. Μιλώντας στη Βουλή στις 14 Μαΐου 2025, ανέπτυξε τη λογική της υπουργικής τροπολογίας για την εναρμόνιση των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας με τα πολεοδομικά κίνητρα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ).
Στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης, εκπονούνται 227 Τοπικά και 18 Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια. Παράλληλα, προχωρούν η ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου και η κωδικοποίηση της πολεοδομικής νομοθεσίας, ώστε να διαμορφωθεί ένα σαφές και συνεκτικό κανονιστικό πλαίσιο για το μέλλον.
Ο Υπουργός ανέδειξε ότι η χώρα αντιμετώπιζε χρόνια κανονιστική ασάφεια και πολυνομία, που αποθάρρυναν ιδιοκτήτες και επενδυτές. Η νέα ρύθμιση φιλοδοξεί να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στην Πολιτεία, ενισχύοντας την οικοδομική δραστηριότητα με περιβαλλοντικά βιώσιμο τρόπο. Στόχος είναι η επανεκκίνηση της δραστηριότητας με σεβασμό στη νομολογία, στο περιβάλλον και στους πολίτες.
Βασικά σημεία της ρύθμισης περιλαμβάνουν:
Θωράκιση οικοδομικών αδειών με αποδεδειγμένη έναρξη έως 11/12/2024.
Υποχρεωτική και δωρεάν αναθεώρηση αδειών που δεν ενεργοποιήθηκαν.
Εισαγωγή του περιβαλλοντικού ισοδυνάμου, για αποφυγή ημιτελών κτισμάτων και προστασία του αστικού ιστού.
Διατήρηση αδειών που σχετίζονται με χρηματοδοτικά προγράμματα.
Κατάργηση των αντισυνταγματικών κινήτρων του ΝΟΚ και ένταξή τους, πλέον, στον σχεδιασμό κάθε περιοχής, με τεκμηρίωση.
Η τροπολογία ενσωματώνει τις αποφάσεις του ΣτΕ (146–149/2025), επιδιώκοντας τον συγκερασμό ασφάλειας δικαίου, προστασίας των πολιτών και θεσμικής συνέπειας. «Πρόκειται για προβλέψεις υπέρ του πολίτη, του περιβάλλοντος και της αναπτυξιακής προοπτικής της χώρας», δήλωσε ο Υπουργός, καλώντας την Ολομέλεια να την υπερψηφίσει.
Ωστόσο, η τροπολογία δεν πέρασε χωρίς αντιδράσεις. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Χρήστος Μάντζιος, άσκησε κριτική για την «νυχτερινή» κατάθεσή της, χωρίς διαβούλευση και ακρόαση φορέων. Κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι θεσμοθέτησε προβλήματα το 2020, και πλέον οι μικροϊδιοκτήτες πληρώνουν το τίμημα, σε αντίθεση με μεγάλες επενδύσεις που εξαιρούνται.
Από την πλευρά του ΚΚΕ, ο Νίκος Καραθανασόπουλος κατήγγειλε ότι η μεταμεσονύκτια κατάθεση της τροπολογίας αποσκοπεί στην αποφυγή διαλόγου, ενισχύοντας την εμπορευματοποίηση της γης. Εξέφρασε επίσης ανησυχία ότι το περιβαλλοντικό τέλος θα αυξήσει το κόστος κατασκευής, το οποίο τελικά θα μετακυληθεί στους πολίτες.
Ο κ. Παπασταύρου απάντησε ότι η τροπολογία δεν συντάχθηκε εν κρυπτώ, καθώς προηγήθηκε δημόσια πλατφόρμα με πάνω από 700 σχόλια και 140 προτάσεις. Υπογράμμισε ότι η νέα νομοθεσία επιδιώκει τη μετάβαση από τη «πολεοδομική αφασία» στη βιώσιμη ανάπτυξη, δίνοντας τέλος σε αβεβαιότητες και πολυερμηνείες του παρελθόντος
