Σε βραδυφλεγή βόμβα για οικονομία και επενδύσεις εξελίσσεται το θέμα του ΝΟΚ παρά τις αναφορές ότι στις 12 Μάη θα κατατεθεί η σχετική ρύθμιση που θα θεραπεύσει τις επιπτώσεις που έχουν επιφέρει στην οικοδομή οι δικαστικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας για τα μπόνους του οικοδομικού κανονισμού.
Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση όσα καταγράφηκαν στο συνέδριο ακινήτων «RED Meeting Point», τόσο από βήματος, όσο και στα πηγαδάκια, η αλλαγή που επήλθε στους όρους δόμησης με την απόφαση του ΣτΕ έχει δώσει αρνητική “νότα” στην επενδυτική κοινότητα, που βλέπει ότι στη χώρα υπάρχει … ανασφάλεια δικαίου. Επιπλέον, είναι δεδομένο ότι το δημόσιο θα κληθεί να πληρώσει πολλά εκατομμύρια ευρώ από μαζικές προσφυγές για αποζημιώσεις, καθώς είτε σχέδια ανατράπηκαν, είτε απαιτούνται εκ νέου μελέτες.
Χαρακτηριστικά, σε πάνελ με συμμετέχοντες τους κ.κ. Γιώργο Στασινό, πρόεδρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ), Δημήτριο Πυργάκη πάρεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας, Κωνσταντίνο Καρατσώλη εταίρο της DTK Law Firm, Φώτη Γιόφτσιο αντιπρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Ten Brinke Hellas και Γιάννη Δεληκανάκη εκ των ιδρυτών και διευθύνοντα σύμβουλο της επενδυτικής Southrock κεντρικό ζήτημα ήταν η ανασφάλεια δικαίου, με αιχμή την αγορά ακινήτων, κάτι που παραδέχτηκε και ο εκπρόσωπος του ΣτΕ.
Ο κ. Πυργάκης έκανε λόγο για ένα «προπατορικό αμάρτημα» που συνέβη το 2012 με τα μπόνους του ΝΟΚ όταν «δεν αποτέλεσε μόνο οικοδομικό κανονισμό αλλά έδινε και πολεοδομικού χαρακτήρα ρυθμίσεις (Συντελεστή Δόμησης και ύψος), άρα ουσιαστικά μιλάμε για κάτι πολύ βαθύτερο που έχει να κάνει με τη νόθευση του πολεοδομικού σχεδιασμού. Υπάρχει πράγματι ανασφάλεια δικαίου στη χώρα, όμως από την άλλη πλευρά, οι κανόνες είναι σαφείς και πρέπει να τους σεβόμαστε. Η Πολιτεία, από την πλευρά της, λειτουργώντας διαχρονικά με πελατειακό τρόπο δεν έχει μπορέσει να ανταποκριθεί διαχρονικά και δημιουργεί αντιφάσεις συνεχώς. Ελπίζω ότι μέσα από τα τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια μέσα στα επόμενα δύο χρόνια η κατάσταση να έχει βελτιωθεί».
«Μακάρι να μπορούσε το ΣτΕ να τιμωρήσει την Πολιτεία και τους πολιτικούς και όχι τους πολίτες που αντιμετωπίζουν σε πολλές περιπτώσεις σε σχέση με τις περιουσίες τους ξαφνικό θάνατο», δήλωσε ο κ. Στασινός, ο οποίος στάθηκε στο χρόνο που απαιτείται από πλευράς του ΣτΕ για τις αποφάσεις: «Δυστυχώς, ο χρόνος για το ΣτΕ δεν υφίσταται ως έννοια -θα έπρεπε να έχει γρήγορα αντανακλαστικά και όχι μετά από 13 χρόνια– και θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ισότητα, την ασφάλεια δικαίου και άλλες αρχές του Συντάγματος ώστε να προχωράμε μπροστά σα χώρα. Εγινε μία σημαντική προσπάθεια να προσελκύσουμε επενδύσεις στη χώρα τα τελευταία χρόνια και τώρα υπάρχει μία πολύ μεγάλη αβεβαιότητα στο κομμάτι της οικοδομής με αντίκτυπο και στους ξένους επενδυτές. Ξεχνάμε δυστυχώς πώς περάσαμε τη δεκαετία της δημοσιονομικής κρίσης όπου είχε καταρρεύσει η οικοδομή. Θα πρέπει να δίνεται ικανός χρόνος στον πολίτη να αντιδρά, να είναι σίγουρος ότι αν βγάλει μια άδεια θα ισχύει κ.ο.κ.. Πρέπει και το ΣτΕ να λαμβάνει υπόψη επίσης σε ποια εποχή ζούμε, ποια είναι η κατάσταση στη χώρα: Ξεκινάμε ως Τεχνικό Επιμελητήριο μία διαδικασία να παρακολουθούμε τα αυθαίρετα σε πραγματικό χρόνο, ωστόσο, παρά τις αποφάσεις και τις ρυθμίσεις, τελικά τα τελευταία χρόνια έχουμε δει στην πράξη ότι αυξάνονται συνεχώς τα αυθαίρετα στη χώρα».
«Η νομολογία του ΣτΕ επαναλαμβάνεται τα τελευταία 20- 25 χρόνια, άρα υπάρχει στην πράξη μία αδυναμία της Πολιτείας να συμμορφωθεί», δήλωσε από την πλευρά του ο κ. Καρατσώλης, δίνοντας τη νομική πτυχή.
«Δυστυχώς στη διάρκεια της κρίσης δεν καταφέραμε να οχυρωθούμε απέναντι στην έξαρση της δόμησης και υπάρχει μεγάλη αδυναμία συστηματικοποίησης και κωδικοποίησης του δικαίου που διέπει τη δόμηση. Χρειάζεται προεργασία και σύστημα αξιοποιώντας παράλληλα και τη διεθνή γνώση», ανέφερε ο ίδιος.
Για ετεροχρονισμένη και απρόβλεπτη παρέμβαση της δικαστικής εξουσίας σε τεχνικά ζητήματα υψηλής εξειδίκευσης, έκανε λόγο ο κ. Δεληκανάκης, οποίος μέσω της Southrock διαχειρίζεται ξένα επενδυτικά κεφάλαια, διαπιστώνοντας παράλληλα και μία αντιπαλότητα μεταξύ δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας. «Η εκτελεστική εξουσία λειτουργεί με κανόνες τους οποίους έρχεται η δικαστική εξουσία, τους αποψιλώνει και δημιουργεί θεσμικό σοκ στην αγορά. Αν το κράτος δεν μπορεί να διασφαλίσει μία σταθερότητα και συνέχεια στις αποφάσεις του τότε δε μιλάμε για ζήτημα νομικό αλλά ζήτημα δημοκρατίας. Το κράτος είναι τόσο η εκτελεστική όσο και η δικαστική εξουσία και θα πρέπει να συνεργάζονται μεταξύ τους για να μην βρίσκεται σε αδιέξοδο ο πολίτης», ανέφερε ο κ. Δεληκανάκης, προσθέτοντας ότι «τα μηνύματα που λαμβάνουμε εμείς από τους ξένους επενδυτές είναι πολύ αρνητικά και διαπιστώνουμε ότι μας πάνε 20 χρόνια πίσω. Επειδή οι αποφάσεις του ΣτΕ είναι πρόκριμα και για τις μεγάλες επενδύσεις, εγχώριες αλλά και ξένες, καλό θα ήταν να είναι συνολικές, να υπάρχει ένας τεχνικός σύμβουλος, ώστε να είναι συνολικά και τεχνικά τεκμηριωμένη η απόφαση και να μην υπάρχουν καθυστερήσεις». Με τη ματιά των ξένων επενδυτών και σε ένα περιβάλλον διεθνούς ανταγωνισμού η Ελλάδα γίνεται πολύ ακριβή για έναν ξένο επενδυτή γιατί λόγω της ανασφάλειας δικαίου αυξάνεται πολύ το επενδυτικό ρίσκο. Επιπλέον, όπως ανέφερε ο κ. Δεληκανάκης «είναι πολύ σημαντική η παράμετρος του χρόνου και της εκδίκασης των αποφάσεων. Ο μέσος χρόνος είναι 3,5 χρόνια στην Ελλάδα έναντι 6-7 μηνών που είναι στην Ευρώπη. Οι επενδυτές υφίστανται τον «εκβιασμό» του χρόνου για την επένδυσή τους, η οποία κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα λόγω των 3,5-4 ετών που μπορεί να χρειαστεί να δικαστεί μία προσφυγή για ένα έργο ώστε αυτό να προχωρήσει».
«Έχουμε χάσει τη σοβαρότητά μας. Το brand που θέλουμε να αναπτύξουμε και ονομάζουμε Ελλάδα αυτή την στιγμή πλήττεται με μεγάλες συνέπειες βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα», ανέφερε από την πλευρά του ο διευθύνων σύμβουλος της TEN Brinke Hellas, θυγατρικής του ολλανδικού ομίλου της TEN Brinke. «Είμαστε ως όμιλος σε πολλές χώρες της Ευρώπης και έγινε μεγάλος αγώνας να πειστούν οι Ολλανδοί να επενδύσουν στην Ελλάδα. Όλη αυτή η προσπάθεια να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη μας ως επενδυτικός προορισμός ανατράπηκε, φέραμε στην επιφάνεια την ανασφάλεια και είναι πολύ δύσκολο να διαχειριστούμε ενδο-ομιλικά την κατάσταση για το τι ισχύει και τι δεν ισχύει τελικά με την οικοδομή στη χώρα. Θεωρώ ότι υπάρχει μεγάλο ζήτημα με την αναδρομικότητα της απόφασης. Η Πολιτεία μπορεί να θέλει να αλλάζει τη νομοθεσία προς όφελος της ποιότητας διαβίωσης, η δικαστική εξουσία έχει δικαίωμα να προχωρά σε διορθώσεις, ωστόσο θεωρώ ότι είναι λάθος να υπάρχει η αναδρομική ισχύς που βάζει σε διαφορετικές ταχύτητες υφιστάμενες, νόμιμες οικοδομικές άδειες. Η Πολιτεία λέει ότι θα αποζημιώσει π.χ. το παράβολο των οικοδομικών αδειών, την ίδια στιγμή που έχουν δοθεί εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για μελέτες που θα πρέπει να πραγματοποιηθούν εκ νέου με νέα κόστη και δαπάνες. Θα υπάρξουν μαζικά αιτήματα για αποζημιώσεις. Η Πολιτεία θα κληθεί να πληρώσει εκατομμύρια ευρώ για αποζημιώσεις, με χιλιάδες οικοδομικές άδειες που είναι σε αναμονή και μελέτες που πρέπει να γίνουν εξαρχής με δεκάδες χιλιάδες ευρώ που θα πρέπει να πληρωθούν εκ νέου», ανέφερε ο κ. Γιόφτσιος.
