Προσδοκίες ότι η μακρά περίοδος των “παιδικών ασθενειών” της αγοράς ρεύματος έχει περάσει και πλέον η ίδια έχει μπει σε ρότα ωρίμανσης και πιο εύρυθμης λειτουργίας τρέφει η κυβέρνηση, εν όψει κι ενός “καυτού” πολιτικά διαστήματος, όπου “παίζεται” και το μέλλον της
Έτσι, παρά το γεγονός ότι δεν έχουν αλλάξει και πολλά per se στη δομή της αγοράς, με τις τέσσερις βασικές εκκρεμότητες πχ:
το πώς λειτουργεί η αγορά εξισορρόπησης, όπου η κριτική είναι έντονη για στρεβλώσεις από φορείς της παραγωγής (ΕΒΙΚΕΝ),
ή το ότι εκκρεμεί η δημιουργία προθεσμιακής αγοράς στο Χρηματιστήριο Ενέργειας,
ή το ότι δεν έχουν βελτιωθεί οι υποδομές διασυνδέσεων με τη βόρεια Ευρώπη,
ή ακόμη το ότι οι τιμές φυσικού αερίου που επηρεάζουν το κόστος των θερμικών μονάδων δεν έχουν κατακρημνιστεί αλλά παραμένουν πάνω από τα 30 ευρώ/MWh στον κόμβο TTF
κυβερνητικές εκτιμήσεις παραπέμπουν σε καλύτερες μέρες και σε διόρθωση των όσων πέρυσι καταγράφηκαν με το χάσμα τιμών μεταξύ βορρά και νότου της Ευρώπης. Ως “βάση” για την εικόνα αυτή, εκτιμάται, ότι λειτουργεί η ειδική μονάδα δράσης που έχει συσταθεί από την Κομισιόν για να επιτηρεί τα όσα γίνονται στον ευρωπαϊκό νότο. Βέβαια βοήθησαν και μελτέμια του Αυγούστου για την εικόνα τιμών των τελευταίου διαστήματος, όπως και το ότι έχει ασκηθεί έντονη κριτική από τα ΜΜΕ, φορείς κτλ στο πώς λειτουργεί με την οριακή τιμή συστήματος η αγορά, όπου η ακριβότερη μονάδα (έστω κι το κόστος παραγωγής της είναι …. μηδαμινό ή χαμηλό), που συνήθως μπαίνει στο τέλος της ημέρας εκτοξεύει τους μέσους όρους διαμόρφωσης τιμών στην Αγορά Επόμενης Μέρας.
Το ΥΠΕΝ
Έτσι, ο υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου αναφερόμενος στις τιμές ρεύματος αλλά και στο χάσμα τιμών που είχε παρατηρηθεί το προηγούμενο καλοκαίρι μεταξύ των χωρών της Ευρώπης τόνισε ότι φέτος δεν υπήρξαν οι αποκλίσεις του περσινού καλοκαιριού, “όταν και υψώθηκε ένα ενεργειακό τείχος στην Ευρώπη”. Όπως τόνισε, η τιμή στη χονδρική έχει πλέον συγκλίνει μεταξύ της Κεντρικής-Βόρειας Ευρώπης και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, “γεγονός που ασφαλώς οφείλεται τόσο στις πρωτοβουλίες όσο και στη συντονισμένη κινητοποίηση. Αναμένουμε η εξέλιξη αυτή να αποτυπωθεί και σε περαιτέρω αποκλιμάκωση των τιμών λιανικής”.
Ο κ. Παπασταύρου αναφέρθηκε και στις σχετικές πρωτοβουλίες της ελληνικής κυβέρνησης προς την κατεύθυνση αυτή, από τις αρχές του χρόνου, που ξεκίνησαν τον περασμένο Ιανουάριο με την επιστολή του Πρωθυπουργού, κ. Κυριάκου Μητσοτάκη προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την δημιουργία μηχανισμού ελέγχου εξέλιξης των τιμών, συνεχίστηκαν με τις προσπάθειες τόσο του Υπουργού, όσο και του Υφυπουργού, κ. Νίκου Τσάφου στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. στις 16 Μαρτίου, και κορυφώθηκαν με την δημιουργία της ευρωπαϊκής taskforce, η οποία αναμένεται να συνεδριάσει εκ νέου στις 4 Σεπτεμβρίου στη Δανία.
Να σημειωθεί ότι πριν λίγες μέρες σε άλλη συνέντευξή του στον ΣΚΑΙ ο κ. Παπασταύρου χαρακτήρισε ως «πρώτη προτεραιότητα για εμάς» τη μείωση στο κόστος ενέργειας για τον καταναλωτή και την επιχείρηση, ως εκ τούτου, όπως είπε, στις αρχές Σεπτεμβρίου, που θα συνεδριάσει εκ νέου η task force της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μείωση του χάσματος στις τιμές ρεύματος μεταξύ βόρειων χωρών της ΕΕ και ανατολικής Ευρώπης, «η Ελλάδα θα καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις έτσι ώστε να μειωθεί ακόμα περισσότερο η διαφορά και να συνεχίσουμε να βλέπουμε αυτή την αποκλιμάκωση».
Μάλιστα, όπως σημείωσε, «Χρειάστηκε παρέμβαση του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με την επιστολή που έστειλε τον Ιανουάριο και δημιουργήθηκε για πρώτη φορά η Task Force που συνεδρίασε τον Ιούνιο με όλους τους διαχειριστές της περιοχής, για να αναγνωρίσει επίσημα, όπως και ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος, ότι υπήρχε πρόβλημα.» Κλείνοντας, ο κ. Παπασταύρου επεσήμανε ότι «Αν δει κανείς τις τιμές του Αυγούστου του ’24 μεταξύ βόρειας Ευρώπης και Νοτιοανατολικής Ευρώπης και τον Αύγουστο του ’25, αυτή η απόσταση έχει συγκλίνει και σίγουρα δεν επαναλήφθηκε το φαινόμενο. Άρα ο πρώτος στόχος που υπήρχε, να μην ξαναγίνει αυτή η απογείωση της διαφοράς, επετεύχθη.»
Νέα χρώματα
Στην κατεύθυνση της πιο “λογικής” λειτουργίας της αγοράς λειτουργεί και το ότι υπάρχει μεγάλη διείσδυση των μπλε - σταθερών τιμολογίων με στροφή από τα πράσινα, η επέκταση της εγκατάστασης των “έξυπνων μετρητών” που ευνοούν δυναμικές τιμολογήσεις, αλλά και την αξιοποίηση των καλών τιμών της πράσινης ενέργειας αλλά και η νέα χρωματική σήμανση, τα κόκκινα τιμολόγια, που θα έχουν στη διάθεσή τους οι καταναλωτές μετά τη θεσμοθέτησή τους από τη ΡΑΑΕΥ.
Για τους λόγους για τους οποίους εισάγεται μια νέα κατηγορία αλλά και ποια θα είναι τα βασικά χαρακτηριστικά τους αναφέρθηκε ο αντιπρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής, Δημήτρης Φούρλαρης μιλώντας χθες στην ΕΡΤ. Πρόκειται για ευέλικτα τιμολόγια με προκαθορισμένες όμως τιμές και θα μπορούν να διαφοροποιούνται με τρόπο που είναι εκ των προτέρων γνωστός στον καταναλωτή. Διευκρίνισε ότι «δεν επηρεάζονται από την τιμή της χονδρεμπορικής, όμως δεν είναι και το αμιγώς σταθερό που γνωρίζει ο καταναλωτής. Είναι κάτι μεταξύ αμιγώς σταθερού και κυμαινόμενων, μεταξύ μπλε και μεταξύ κίτρινου και πράσινου».
Στην κατηγορία αυτού θα ενταχθούν τιμολόγια όπως το Picasso της Protergia που προβλέπει σταθερή ενιαία χρέωση για την ενέργεια και τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις (δίκτυα κλπ.) ανάλογα με το ύψος της κατανάλωσης, αλλά και τιμολόγια που έχουν σταθερές χρεώσεις αλλά διαφορετικές ανάλογα με το ύψος της κατανάλωσης.
Η διαδικασία θα ολοκληρωθεί με απόφαση της ΡΑΑΕΥ μετά τη δημόσια διαβούλευση, που λήγει στις 31 Αυγούστου, και την αξιολόγηση των προτάσεων προμηθευτών και καταναλωτών.
