Στην κρισιμότερη φάση του εισέρχεται το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας–Κύπρου (Great Sea Interconnector), καθώς σήμερα15/7 συγκαλείται νέα τηλεδιάσκεψη υπό την Κομισιόν, με τη συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ, της ΡΑΑΕΥ και της ΡΑΕΚ.
Στόχος είναι η επίτευξη συμφωνίας επί του συμφωνημένου ρυθμιζόμενου εσόδου για τον ΑΔΜΗΕ, μέσω της αναγνώρισης των επενδυτικών δαπανών ύψους 572 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2024–2025. Παρότι η ελληνική ΡΑΑΕΥ έχει ήδη εγκρίνει το μερίδιο των 220 εκατ. ευρώ με απόδοση 7,22%, η καθυστέρηση από πλευράς ΡΑΕΚ εντείνει την αβεβαιότητα. Χωρίς επίσημη απόφαση της κυπριακής ρυθμιστικής αρχής, δεν μπορεί να προχωρήσει καμία εκταμίευση κεφαλαίων, δημόσιων ή ιδιωτικών.
Πίεση από την Κομισιόν και στάση αναμονής από τη Λευκωσία
Η προηγούμενη τηλεδιάσκεψη η οποία πραγματοποιήθηκε πριν από μία εβδομάδα οδηγήθηκε σε αδιέξοδο, καθώς η ΡΑΕΚ, επικαλούμενη ανάγκη περαιτέρω ελέγχου των στοιχείων, απέφυγε να εγκρίνει τη ρύθμιση, αναμένοντας και εσωτερική έγκριση από τον Κύπριο Διαχειριστή. Η κυπριακή πλευρά φέρεται να ενημέρωσε τους συνομιλητές της κατά την προηγούμενη σύσκεψη ότι δεν έχει λάβει απόφαση έγκρισης των 25 εκατ ευρώ, όπως προβλέπει η διακρατική συμφωνία, ούτε και δεσμεύτηκε για το πότε θα την πάρει.
Η πίεση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι πλέον εμφανής, με στόχο να υπάρξει θεσμική σταθερότητα και να δοθεί θετικό σήμα στις αγορές και τους επενδυτές. Η Κομισιόν έχει καταστήσει σαφές ότι η πρόοδος του έργου εντάσσεται στον πυρήνα της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την ενεργειακή ασφάλεια και μετάβαση.
Ο ΑΔΜΗΕ έχει ήδη επενδύσει 250 εκατ. ευρώ, όμως προειδοποιεί ότι δίχως εξασφαλισμένο ρυθμιστικό περιβάλλον δεν μπορεί να συνεχίσει την αποπληρωμή προς τη Nexans, την κατασκευάστρια του υποθαλάσσιου καλωδίου.
Για φέτος, ο ΑΔΜΗΕ χρειάζεται τουλάχιστον 20 εκατ. ευρώ για να συνεχίσει τις πληρωμές προς τη Nexans: 7 εκατ. από τη ΡΑΑΕΥ και 13 εκατ. από τη ΡΑΕΚ. Η μη έγκριση των 25 εκατ. ευρώ που έχει συμφωνηθεί από την κυπριακή πλευρά, εντός του πλαισίου της διακρατικής συμφωνίας με την Ελλάδα από τον Σεπτέμβριο του 2023, θέτει σε κίνδυνο τη συνέχεια του έργου.
Από την πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι η κυβέρνηση παραμένει δεσμευμένη στο έργο και ότι η χρηματοδότηση των 25 εκατ. ευρώ ετησίως για πέντε έτη έχει ήδη προβλεφθεί. Ωστόσο, χωρίς απόφαση της ΡΑΕΚ, τα κονδύλια παραμένουν «παγωμένα».
Η ελληνική πλευρά προσέρχεται στη σημερινή τηλεδιάσκεψη με την ελπίδα ότι θα υπάρξει επιτέλους συμφωνία και το έργο θα απεμπλακεί στο σκέλος της χρηματοδότησης. Μια θετική απόφαση από τη ΡΑΕΚ αναμένεται να εξομαλύνει τη ροή πληρωμών του ΑΔΜΗΕ προς τη Nexans, διασφαλίζοντας τη συνέχιση της παραγωγής του υποθαλάσσιου καλωδίου. Ωστόσο, η συνολική πορεία του έργου εξακολουθεί να εξαρτάται από την άρση των γεωπολιτικών εμποδίων, που εδώ και μήνες καθυστερούν τις κρίσιμες γεωτεχνικές έρευνες για την πόντιση.
