Πτώση της ζήτησης για ηλεκτρικό ρεύμα (για δεύτερο συνεχόμενο χρόνο μετά το 2022 που σημαδεύτηκε από την κορύφωση της ενεργειακής κρίσης) και συνεχιζόμενη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της Ευρώπης «έφερε» το 2023 σύμφωνα με ανάλυση του έγκυρου think tank ICIS.
Όπως επισημαίνεται στη μελέτη, η ζήτηση για ρεύμα το περασμένο έτος μειώθηκε κατά 83 Τεραβατώρες ή κατά 3,3% σε σχέση με το 2022, όπου είχε καταγραφεί μείωση κατά 4,3% σε σχέση με το 2021, με φόντο τις πολύ υψηλές τιμές ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου και τα μέτρα εξοικονόμησης που είχαν ληφθεί πανευρωπαϊκά.
Σύμφωνα με το ICIS, η ετήσια αύξηση στην κατανάλωση που κατεγράφη το τρίμηνο Οκτωβρίου- Δεκεμβρίου δεν πρέπει να εκληφθεί ως ένδειξη ισχυρής ανάκαμψης της ζήτησης, καθώς η κατανάλωση εμφανίζεται μειωμένη κατά 7% σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας 2017-2021.
Αύξηση στις ΑΠΕ
Η αιολική και ηλιακή ηλεκτροπαραγωγή αυξήθηκε κατά 15% σε σχέση με το 2023 ή κατά 84 Τεραβατώρες σε απόλυτους αριθμούς. Βασικοί παράγοντες πίσω από την εξέλιξη αυτή ήταν η αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος κυρίως φωτοβολταϊκών σταθμών ΑΠΕ σε χώρες όπως η Ισπανία και η Ελλάδα, αλλά και η υψηλότερη ταχύτητα των ανέμων το περασμένο έτος που συνέβαλε στην καλύτερη εκμετάλλευση της δυναμικότητας των υφιστάμενων αιολικών σταθμών, σε συνδυασμό με τη δημιουργία νέων. Σημαντικό στοιχείο που συνέβαλε σε ένα πιο καθαρό μείγμα ηλεκτροπαραγωγής στην Ευρώπη το περασμένο έτος ήταν και η αύξηση της παραγωγής από υδροηλεκτρικές μονάδες κατά 16% (ή 42 Τεραβατώρες), καθώς η Γηραιά Ήπειρος ανέκαμψε από τις «φτωχές» υδορολογικές συνθήκες που κατεγράφησαν το 2022.
Ο συνδυασμό της μείωσης της συνολικής ζήτησης για ηλεκτρισμό και της αυξημένης παραγωγής από ΑΠΕ είχε ως αποτέλεσμα την «βουτιά» κατά 23% της θερμικής ηλεκτροπαραγωγής. Σε απόλυτους αριθμούς, κατεγράφη μεγαλύτερη υποχώρηση της ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο (-83 Τεραβατώρες), ενώ σε ποσοστιαία βάση κατεγράφη μεγαλύτερη μείωση στην ηλεκτροπαραγωγή από λιθάνθρακα και λιγνίτη (-28,5% και -26,3% αντίστοιχα). Γερμανία και Πολωνία ήταν οι χώρες που πρωταγωνίστησαν στη μείωση της συμμετοχής του λιθάνθρακα και του λιγνίτη στο ενεργειακό μείγμα της Ευρώπης.
Αύξηση από πυρηνικές μονάδες
Αξιοσημείωτη εξέλιξη ήταν η αύξηση της ηλεκτροπαραγωγής από πυρηνικές μονάδες στην Ευρώπη κατά 9 Τεραβατώρες (ή 2%), με βασική πρωταγωνίστρια της Γαλλία, καθώς ξεπεράστηκαν τα προβλήματα που είχαν καταγραφεί το 2022 στον πυρηνικό στόλο της χώρας, με αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγής κατά 15% ή 41 Τεραβατώρες. Ωστόσο, η αύξηση της «πυρηνικής ηλεκτροπαραγωγής» στη Γαλλία αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από τη μείωση σε άλλες χώρες και ιδίως στο Βέλγιο και τη Γερμανία, η οποία έχει δεσμευθεί για πλήρη αποπυρηνικοποίηση του ενεργειακού της μείγματος.
Σημειώνεται τέλος ότι η αξιοποίηση της δυναμικότητας των πυρηνικών μονάδων της Γαλλίας είχε ως αποτέλεσμα και τη μείωση των καθαρών εισαγωγών ηλεκτρισμού στην Ευρώπη κατά 11 Τεραβατώρες, καθώς η χώρα ανέκτησε τη θέση της ως καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρισμού προς τη Μεγάλη Βρετανία πέρυσι, ενώ το 2022 το ισοζύγιο είχε αντιστραφεί.
