Όπως εξηγεί άρθρο του άρθρο του Economist, ο κύριος πονοκέφαλος για τις τιμές της ενέργειας στην εποχή της πράσινης μετάβασης έρχεται από τα ορυκτά καύσιμα.
Οι αιτίες
Ειδικότερα οι τρεις βασικοί λόγοι που οι τιμές έχουν αυξηθεί είναι:
- η πτώση των επενδύσεων στην αγορά πετρελαίου,
- και σε κόμβους φυσικού αερίου και σε ορυχεία άνθρακα σαν αποτέλεσμα της υπερεπένδυσης των περασμένων ετών
- και οι πιέσεις για άμεση απανθρακοποίηση.
Η περίπτωση του πετρελαίου
Το πετρέλαιο ξεπέρασε τα 81 δολάρια το βαρέλι αφού ο ΟΠΕΚ και σύμμαχοι όπως η Ρωσία που είναι μέλη της συμμαχίας ΟΠΕΚ+, αποφάσισε να απαντήσει αρνητικά στις εκκλήσεις για αύξηση της παραγωγής.
Κατά κανόνα οι εταιρείες πετρελαίου υποτίθεται ότι διαθέτουν περίπου τα τέσσερα πέμπτα των κεφαλαιουχικών τους δαπανών κάθε χρόνο μόνο για να συνεχίσουν τις γεωτρήσεις τους.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Economist, το ετήσιο ανώτατο όριο της βιομηχανίας έχει πέσει από 750 δισ. δολ. το 2014 (όταν οι τιμές του πετρελαίου ξεπέρασαν τα 100 δολάρια το βαρέλι) σε 350 δις. δολ. φέτος.
Η πτώση της προσφοράς αποτράπηκε προσωρινά πέρυσι επειδή η πανδημία covid-19 μείωσε τη ζήτηση πετρελαίου.
Μόλις όμως η παγκόσμια οικονομία άρχισε να ανακάμπτει, ήταν θέμα χρόνου να αρχίσει να εμφανίζεται η πίεση.
Ο κλάδος συνήθως θα ανταποκρινόταν στην ισχυρή ζήτηση και τις υψηλότερες τιμές επενδύοντας σε νέες γεωτρήσεις.
Πιέσεις των επενδυτών
Αλλά αυτό είναι πιο δύσκολο στην εποχή της απολιγνιτοποίησης, όταν ακόμα και κολοσσοί όπως η ExxonMobil και η Royal Dutch Shell, πιέζονται από τους επενδυτές να γυρίσουν την πλάτη στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
Αυτό συμβαίνει είτε επειδή θεωρούν ότι η αυξημένη ζήτηση είναι περιστασιακή, καθιστώντας τα μακροπρόθεσμα έργα μη οικονομικά, είτε επειδή προτιμούν να κατέχουν μερίδια σε εταιρείες που υποστηρίζουν τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.
Παρόλο που οι τιμές αυξάνονται, οι επενδύσεις σε πετρέλαιο φαίνεται απίθανο να αυξηθούν.
Άλλος παράγοντας που εμποδίζει τις επενδύσεις σε πετρέλαιο είναι οι αποφάσεις του ΟΠΕΚ+.
Καθώς οι τιμές ανακάμπτουν, η προτεραιότητα των κυβερνήσεων δεν είναι η αύξηση παραγωγής πετρελαίου, αλλά η ενίσχυση των εθνικών προϋπολογισμών.
Επιπλέον, οι κρατικοί παραγωγοί ανησυχούν ότι μια νέα έξαρση κρουσμάτων θα μπορούσε να πλήξει εκ νέου τη ζήτηση.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν το ράλι τελικά εμπνεύσει επενδύσεις, θα χρειαστούν αρκετά χρόνια για να αυξηθεί ουσιαστικά η παραγωγή και αυτό σημαίνει ότι τα επεισόδια μεγάλης αύξησης των τιμών θα είναι συχνά, όσο θα διαρκεί η πράσινη ενεργειακή μετάβαση.
