Σε τελική φάση ωρίμανσης περνά η νέα μονάδα ηλεκτροπαραγωγής του κοινού σχήματος ΔΕΗ–ΔΕΠΑ Εμπορίας στην Αλεξανδρούπολη, μετά από μια μακρά περίοδο αδειοδοτήσεων.
Το έργο πήρε το «πράσινο φως» με την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων από το ΥΠΕΝ, περνώντας στη φάση υλοποίησης. Σύμφωνα με τον τρέχοντα προγραμματισμό, η μονάδα ισχύος 840 MW αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία στα μέσα φθινοπώρου του 2027, τοποθετώντας την Αλεξανδρούπολη ακόμη πιο κεντρικά στον χάρτη των ενεργειακών εξελίξεων της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η επένδυση, ύψους περίπου 400 εκατ. ευρώ, υλοποιείται από κοινού από τη ΔΕΗ, που κατέχει το 71% του σχήματος, και τη ΔΕΠΑ Εμπορίας, με ποσοστό 29%.
Ο αγωγός θα είναι υπόγειος και θα συνδέει το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΜΦΑ) με τη Βιομηχανική Περιοχή (ΒΙ.ΠΕ.) Αλεξανδρούπολης, ξεκινώντας από την περιοχή της Άνθειας στον Έβρο και καταλήγοντας στο νέο σταθμό.
Η δημιουργία νέου σημείου εξόδου στο εθνικό δίκτυο, μαζί με τις συνοδευτικές εγκαταστάσεις, είναι απαραίτητη προϋπόθεση ώστε ο σταθμός συνδυασμένου κύκλου να τροφοδοτείται αδιάλειπτα με φυσικό αέριο. Παράλληλα, ο σχεδιασμός προβλέπει τη δυνατότητα τροφοδοσίας και από την πλωτή μονάδα FSRU της Gastrade στην Αλεξανδρούπολη, μέσω του ΕΣΦΑ, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τον ρόλο της περιοχής ως διασταύρωσης δικτύων φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.
Ταυτοχρόνως, οι εργασίες στο εργοτάξιο της μονάδας βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Πέρα από τον κύριο κορμό του σταθμού, «τρέχουν» και τα συνοδά έργα που θα επιτρέψουν την ένταξή του στο σύστημα, δηλαδή οι γραμμές μεταφοράς που θα εκκενώνουν την παραγόμενη ενέργεια και οι υποσταθμοί 400 kV που απαιτούνται για τη σύνδεση με το δίκτυο υψηλής τάσης.
Η διασύνδεση με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας του ΑΔΜΗΕ θα γίνει με απευθείας γραμμές προς το Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης (ΚΥΤ) Νέας Σάντας. Από εκεί διέρχεται και η νέα γραμμή 400 kV προς τη Βουλγαρία, γεγονός που καθιστά τη μονάδα κρίσιμο κρίκο για την εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προς τις αγορές των Βαλκανίων – μεταξύ άλλων προς Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία και Σερβία.
Τεχνολογία αιχμής και «γέφυρα» προς την πράσινη μετάβαση
Η νέα μονάδα είναι τεχνολογίας συνδυασμένου κύκλου, με στόχο βαθμό απόδοσης της τάξης του 63%, που θεωρείται κορυφαίος για σταθμούς αυτής της κατηγορίας. Ο υψηλός βαθμός απόδοσης σημαίνει καλύτερη αξιοποίηση του καυσίμου, χαμηλότερη κατανάλωση φυσικού αερίου και μειωμένες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά παραγόμενη κιλοβατώρα.
Στην «καρδιά» της εγκατάστασης θα βρίσκεται ένας αεριοστρόβιλος General Electric ισχύος περίπου 571 MW και ένας ατμοστρόβιλος ισχύος 269 MW, σε διάταξη τριών βαθμίδων πίεσης, συνδεδεμένοι σε κοινή γεννήτρια. Ο συνδυασμός αυτός επιτρέπει στη μονάδα να αποδίδει περίπου 5 TWh ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως – ποσότητα ικανή να καλύψει σημαντικό μέρος της ελληνικής ζήτησης, αλλά και να αφήσει «περίσσευμα» για εξαγωγές.
Ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της επένδυσης είναι η πρόβλεψη για την επόμενη μέρα της ενεργειακής μετάβασης. Η μονάδα έχει σχεδιαστεί να μπορεί να λειτουργήσει όχι μόνο με φυσικό αέριο, αλλά και με καύση 100% υδρογόνου ή με μίγμα αερίου–υδρογόνου. Αυτό την καθιστά συμβατή με τον ευρωπαϊκό στόχο για σταδιακή απανθρακοποίηση του ενεργειακού συστήματος, χωρίς να θυσιάζεται η ασφάλεια εφοδιασμού.
Περιφερειακός ενεργειακός κόμβος
Με τη λειτουργία της νέας μονάδας, η Αλεξανδρούπολη ενισχύει περαιτέρω τον ρόλο της ως ενεργειακός κόμβος. Ήδη η περιοχή συγκεντρώνει κρίσιμες υποδομές, από τον πλωτό σταθμό FSRU της Gastrade, τους βασικούς διαδρόμους φυσικού αερίου και τις διασυνδέσεις υψηλής τάσης προς τα βόρεια σύνορα.
Η προσθήκη ενός σύγχρονου σταθμού συνδυασμένου κύκλου, με δυνατότητα υψηλής ευελιξίας και τεχνολογική ετοιμότητα για καύση υδρογόνου, δημιουργεί ένα νέο επίπεδο ασφάλειας για το ελληνικό σύστημα, ενώ ταυτόχρονα θωρακίζει τη δυνατότητα της χώρας να λειτουργεί ως πηγή σταθερής ισχύος για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Καθώς η αντίστροφη μέτρηση για τα εγκαίνια της μονάδας έχει ξεκινήσει, το έργο αναδεικνύεται σε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα του πώς οι επενδύσεις σε φυσικό αέριο μπορούν –έστω και μεταβατικά– να συνδυαστούν με τον στρατηγικό στόχο της πράσινης μετάβασης.
