Νέες προοπτικές για την πολλά υποσχόμενη αγορά βιομεθανίου και βιοαερίου ανοίγει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας που κινείται προς την κατεύθυνση στήριξης ενός κλάδου που μέχρι σήμερα έχει αναπτυχθεί με πολλές στρεβλώσεις, αν και στην «πράσινη» εποχή ο ρόλος του είναι καθοριστικός.
Επενδυτική ή λειτουργική ενίσχυση
Σύμφωνα με το Νόμο που ψήφισε πρόσφατα η Βουλή, οι κάτοχοι μονάδων βιομεθανίου οι οποίες συνδέονται με το Ε.Σ.Φ.Α. ή με το Δίκτυο διανομής Φυσικού Αερίου, καθώς και οι κάτοχοι Μη Συνδεδεμένων Μονάδων δύνανται να ενταχθούν σε καθεστώς στήριξης με τη μορφή επενδυτικής ή λειτουργικής ενίσχυσης για τις ποσότητες βιομεθανίου, περιλαμβανομένου του συμπιεσμένου ή υγροποιημένου βιομεθανίου, που παράγουν.
Ο ελέφαντας στο δωμάτιο
«Ο κλάδος του βιοαερίου πάνω στον οποίο βασίζεται η πολύ σημαντική μετάβαση που πάει να γίνει στο βιομεθάνιο, είναι ένας κλάδος σημαντικός και είναι κάτι πολύ περισσότερο από ενέργεια. Δεν είναι μόνο πολύτιμη πηγή εναλλακτικού φυσικού καυσίμου που έχει ενεργειακή σημασία αλλά εκεί εντάσσεται και το τεράστιο θέμα της διαχείρισης αποβλήτων. Ο ελέφαντας στο δωμάτιο στα οργανικά είναι τα αγροκτηνοτροφικά απόβλητα. Ο μοναδικός διαχειριστής αυτή τη στιγμή είναι οι μονάδες βιοαερίου που ήδη στα σπάργάνα τους διαχειρίζονται 4 εκ. τόνους αγροκτηνοτροφικών αποβλήτων», σημείωσε, μιλώντας στη Βουλή ο Αλέξανδρος Υφαντής, πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Παραγωγών Βιοαερίου.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στην «ανάγκη στήριξης και χρηματοδότησης του κλάδου ιδιαίτερα στην περιφέρεια, ο οποίος είναι υποχρεωτικά διασπαρμένος, αντιμετωπίζει προβλήματα και δεν μπορεί να προχωρήσει σε μεγάλες επενδύσεις».
Το βιομεθάνιο είναι ανανεώσιμο πράσινο αέριο, παράγεται από την διεργασία αναβάθμισης βιοαερίου, με αύξηση της θερμογόνου δύναμης (αφαίρεση του CO2) για μετατροπή του βιοαερίου σε καύσιμο υψηλής αποδοτικότητας ισοδύναμο με το φυσικό αέριο.
Το βιοαέριο είναι ένα μείγμα διαφορετικών αερίων των οποίων η προέλευση προκύπτει από την αποσύνθεση οργανικής ύλης απουσία οξυγόνου.
Το βιοαέριο μπορεί να παραχθεί από ακατέργαστες πρώτες ύλες όπως τα αγροτικά απόβλητα, η κοπριά, τα αστικά απόβλητα, η φυτική ύλη, πράσινα απόβλητα ή απορρίμματα τροφών.
Ζητούμενο η βιωσιμότητα
Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Παραγωγών Βιοαερίου (HABIO), στην Ελλάδα λειτουργούν 87 μονάδες παραγωγής βιοαερίου, με την οικονομική τους βιωσιμότητα ωστόσο να τίθεται εν αμφιβόλω.
Η συνολική ισχύς του ρεύματος που παράγουν αυτές οι μονάδες βιοαερίου της χώρας είναι 123,7 ΜW, εκ των οποίων 14 μονάδες είναι σε ΕΕΛ/ΧΥΤΑ με ισχύ 53,7 MW και οι 73 μονάδες σε αγροτοκτηνοτροφικές υποδομές με ισχύ 70 MW.
Δομικά λάθη
Οι μονάδες στη χώρα μας έχουν στηθεί με λάθος σχεδιασμό, μακριά από την πρώτη ύλη που (πρωτίστως) είναι τα απόβλητα των κτηνοτροφικών μονάδων και με τεράστιες δυσκολίες να ανταπεξέλθουν οικονομικά και να είναι βιώσιμες, όταν δεν υπάρχουν επιδοτήσεις – ενισχύσεις από το κράτος ή από διάφορα «πράσινα» προγράμματα.
Οι μόνες μονάδες που είναι βιώσιμες είναι αυτές που έχουν δημιουργηθεί δίπλα ή πλησίον της πρώτης ύλης, όπως έχουν κάνει διάφορες μεγάλες κτηνοτροφικές ή πτηνοτροφικές μονάδες (Συνεταιρισμός Πίνδος), ή εταιρείες γαλακτοκομικών (Κρι Κρι), οι οποίες έχουν εξασφαλισμένη την πρώτη ύλη από τα δικά τους απόβλητα.
Τα «θέλω» της αγοράς
Πάγια αιτήματα του κλάδου είναι τα εξής:
Εξαίρεση από ειδικούς Περιορισμούς Παραγωγής και μηδενικές χρεώσεις: Δηλαδή, όλες οι κατηγορίες σταθμών βιοαερίου πρέπει κατά προτεραιότητα να εξαιρούνται από την διακοψιμότητα και τις μηδενικές χρεώσεις και αν αυτό δεν είναι τεχνικά εφικτό να αποζημιώνονται για την απώλεια της παραγωγής τους.
Νέα ETA - Ειδική τιμή αναφοράς: Πρέπει άμεσα να εισαχθεί μια νέα ειδική τιμή αναφοράς ΕΤΑ για το βιοαέριο η οποία να αντιπροσωπεύει την μεσοσταθμική τιμή με την οποία αποζημιώνουν οι ΦΟΣΕ τις μονάδες βιοαερίου ώστε να υπάρχει πραγματική αποζημίωση μέχρι την τιμή αναφοράς από τον ΔΑΠΕΕΠ. Υπάρχουν πλέον αποκλίσεις που είναι της τάξης του 5%.
Ενίσχυση 25% για το 2025: Με βάση τα σημερινά στοιχεία και όσο ακόμα η μέση δυναμικότητα των σταθμών είναι στο 50 – 55%, δηλαδή πολύ μακριά από το 85% που είναι η βάση με την οποία έχει υπολογιστεί η τιμή αναφοράς, να υπάρχει στήριξη για ένα έτος ακόμα.
Ειδικό Πλαίσιο διακοψιμότητας: Οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με βιοαέριο μπορούν να λειτουργήσουν ως σταθμοί βάσης και σε εθελοντική βάση να λειτουργήσουν σε ένα ειδικό και πολυετές πλαίσιο διακοψιμότητας όπου για παράδειγμα όποιος σταθμός θα επιλέγει να λειτουργεί αποκλειστικά 18:00-08:00 (δηλαδή 14 ώρες εκτός αιχμής, να έχει πρόσθετη αποζημίωση σε σχέση με τις υφιστάμενες τιμές αναφοράς και μια πρόσθετη δυνατότητα παροχής ισχύος).
Προτεραιότητα στην μετατροπή σε βιομεθάνιο και υβριδικοί σταθμοί: Δυνατότητα μετατροπής του 50% της θερμικής ισχύος ενός υφιστάμενου σταθμού σε βιομεθάνιο και κατά προτεραιότητα άδεια χωρίς την μείωση της ηλεκτρικής του ισχύος και χωρίς μεταβολή στην ΜΠΕ του (απλή ενημέρωση) εφόσον η λειτουργία του ως σταθμού ηλεκτροπαραγωγής περιορίζεται το διάστημα 18:00 – 08:00.
Πλαίσιο με feed in tariff για τα πρώτα 250 MW βιομεθανιου (2,1 TWh – στόχος 2030): Για να επιτευχθεί ο στόχος των 2.1 tWh για το 2030 χρειάζεται άμεσα σταθερό πλαίσιο στήριξης και στην συνέχεια ανταγωνιστικές διαδικασίες (αφού θα έχει δημιουργηθεί η αγορά).
