Η Βόρεια Μακεδονία εντείνει την ενσωμάτωσή της στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά, με μοχλό τις νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, τις στρατηγικές επενδύσεις σε υποδομές και τη στενότερη περιφερειακή συνεργασία, δήλωσε η υπουργός Ενέργειας Σάνια Μποζινόφσκα σε πρόσφατη συνεδρίαση της Ενεργειακής Κοινότητας .
Απευθυνόμενη σε εκπροσώπους της Ενεργειακής Κοινότητας, η Μποζινόφσκα παρουσίασε –όπως ανέφερε– απτά και μετρήσιμα βήματα προόδου στην εναρμόνιση του ενεργειακού και κλιματικού πλαισίου της χώρας με τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και στην ενίσχυση της περιφερειακής ενεργειακής ολοκλήρωσης. Αναγνώρισε ότι το προηγούμενο έτος χαρακτηρίστηκε από σημαντικές προκλήσεις, τόνισε ωστόσο ότι παρήγαγε συγκεκριμένα θεσμικά αποτελέσματα, ιδίως στους τομείς της νομικής μεταρρύθμισης και της ανάπτυξης στρατηγικών υποδομών.
Σημαντικό ορόσημο, σύμφωνα με την υπουργό, αποτέλεσε η ψήφιση του νέου Ενεργειακού Νόμου, ο οποίος σε μεγάλο βαθμό ενσωματώνει το Πακέτο Ενσωμάτωσης της ΕΕ για την ηλεκτρική ενέργεια. Ο νόμος αυτός θεσπίζει σαφή νομική βάση για την ενεργή ένταξη των συστημάτων ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου της Βόρειας Μακεδονίας στην περιφερειακή αγορά και στην εσωτερική αγορά ενέργειας της ΕΕ. Θεωρείται ευρέως ως το πιο ουσιαστικό βήμα έως σήμερα προς τη μελλοντική σύζευξη της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με την ευρωπαϊκή.
«Με τον νόμο αυτό επανακαθορίζονται οι ρόλοι, οι υποχρεώσεις και οι αρμοδιότητες των θεσμών, των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς και των διαχειριστών αγοράς, όχι μόνο ως προς την εφαρμογή, αλλά και ως προς την ενεργή συμμετοχή τους στη διαμόρφωση των κοινών κανόνων των περιφερειακών ενεργειακών αγορών», δήλωσε η Μποζινόφσκα.
Παράλληλα, σημείωσε ότι το 2025 εγκρίθηκαν τροποποιήσεις στον Νόμο για την Ενεργειακή Απόδοση. Οι αλλαγές αυτές στοχεύουν στην άρση τόσο ρυθμιστικών όσο και μη ρυθμιστικών εμποδίων για έργα ενεργειακής απόδοσης, στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων, στην προώθηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από τους τελικούς καταναλωτές και στη βελτιωμένη αξιοποίηση χρηματοδοτικών μηχανισμών και κινήτρων.
Σε επίπεδο στρατηγικού σχεδιασμού, η υπουργός ανέφερε ότι το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (NECP) για την περίοδο 2025–2030 βρίσκεται στο τελικό στάδιο πριν από την υιοθέτησή του. Οι δημόσιες διαβουλεύσεις με όλους τους σχετικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένης της Ενεργειακής Κοινότητας, έχουν ολοκληρωθεί και η επίσημη έγκριση αναμένεται στο άμεσο μέλλον.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην απόφαση της MEPSO, του διαχειριστή του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας της Βόρειας Μακεδονίας, να ενταχθεί στο Joint Allocation Office (JAO), την κοινή ευρωπαϊκή πλατφόρμα δημοπράτησης διασυνοριακής μεταφορικής ικανότητας. Η Μποζινόφσκα χαρακτήρισε την κίνηση αυτή στρατηγική τομή για το εθνικό ηλεκτρικό σύστημα και ένα πρακτικό βήμα προς την ένταξη στη μεγαλύτερη και πιο διαφανή ευρωπαϊκή πλατφόρμα του είδους της.
Κλείνοντας, η υπουργός υπογράμμισε ότι η Βόρεια Μακεδονία προχωρά παράλληλα σε κρίσιμες επενδύσεις σε περιφερειακές διασυνδέσεις ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται το έργο διασύνδεσης φυσικού αερίου με την Ελλάδα, καθώς και η συνέχιση των συνομιλιών με τη Σερβία για περαιτέρω ενεργειακή διασυνδεσιμότητα.
