Πριν λίγες ημέρες, στο Παγκόσμιο Συνέδριο της Διεθνούς Ένωσης Προστασίας της Φύσης (IUCN), η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο δίκτυο προστασίας της φύσης στον κόσμο με μέλη 1.400 κυβερνητικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις, ψηφίστηκε για πρώτη φορά στην ιστορία η αναγνώριση των ορυκτών καυσίμων ως βασική αιτία της κρίσης της βιοποικιλότητας και του κλίματος.
Τα μέλη της IUCN υιοθέτησαν την πρόταση 042, την πρώτη πρόταση σε όλο το παγκόσμιο πολυμερές σύστημα - δηλαδή σε ένα ευρύ δίκτυο διεθνών οργανισμών και συμφωνιών - που αντιμετωπίζει ρητά την παραγωγή ορυκτών καυσίμων ως απειλή για τη φύση και καλεί τα μέλη της να επιταχύνουν τη μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα.
Η πρόταση 042 αναγνωρίζει το επείγον κενό στη διεθνή ρύθμιση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων και ενθαρρύνει τα κράτη να διερευνήσουν μια σειρά εργαλείων, συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής Συνθήκης για τη Μη Διάδοση των Ορυκτών Καυσίμων, με στόχο τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα, του πετρελαίου και του αερίου, τη διακοπή της νέας εξόρυξής τους και τη διασφάλιση μιας δίκαιης μετάβασης για τους εργάτες και τις κοινότητες. Η πρόταση επιβεβαιώνει επίσης τον ρόλο της IUCN στη διατήρηση της φύσης, ζητώντας την προστασία των οικοσυστημάτων από τις εξορύξεις, την ακύρωση της επέκτασης νέων έργων ορυκτών καυσίμων και την προώθηση πραγματικών μέτρων διατήρησης. Το ψήφισμα αυτό αποτελεί την πιο ισχυρή διατύπωση που έχει υιοθετηθεί ποτέ σε πολυμερές φόρουμ σχετικά με την προμήθεια πετρελαίου, αερίου και άνθρακα.
Η απόφαση αυτή έρχεται μετά τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου, που επιβεβαιώνει τις νομικές υποχρεώσεις των κρατών να αποτρέψουν τις κλιματικές ζημιές, και λίγες εβδομάδες πριν από τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP30) στο Μπελέμ, όπου οι ηγέτες του κόσμου πρέπει να αναλάβουν δράση. Το μήνυμα είναι σαφές: δεν υπάρχει διατήρηση της φύσης χωρίς κλιματική δικαιοσύνη και δεν υπάρχει μέλλον με ορυκτά καύσιμα. Ο χρόνος τελειώνει και οι παγκόσμιοι ηγέτες οφείλουν να μην χάσουν αυτή την ευκαιρία.
