Ο μετασχηματισμός της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού την τελευταία εξαετία είναι κάτι παραπάνω από αξιοσημείωτος, ενώ πιθανότατα να αποτελέσει και case study στο μέλλον, καθώς - σε τέτοια μεγέθη και τέτοια επίπεδα – η επιτυχής μεταμόρφωση, με μετρήσιμα και απτά αποτελέσματα, δεν είναι κάτι σύνηθες και σε διεθνές επίπεδο.
Η ΔΕΗ, πέραν του… ιερού καθήκοντος να φέρνει ρεύμα σε κάθε ελληνικό σπιτικό, κάτι που έκανε με αξιοσημείωτη συνέπεια επί δεκαετίες, έχοντας «χτίσει» ένα τεράστιο εναέριο δίκτυο σε ένα εντελώς αφιλόξενο και δύσκολο γεωγραφικό ανάγλυφο όπως αυτό της πανέμορφης χώρας μας, με τα χρόνια κληρονόμησε πολλές παθογένειες.
Υπήρξε για δεκαετίες μια δυσκίνητη και δαιδαλώδης κρατική μηχανή που λειτουργούσε ως «κάδος» εξυπηρέτησης ρουσφετιών όπου οι εκάστοτε κυβερνήσεις βόλευαν κομματικό «στρατό», ενώ υπήρξε και άντρο συνδικαλιστικών φατριών και... βολεμένων.
Η κακοδιαχείριση πολλών ετών, η απουσία επενδύσεων εκσυγχρονισμού, η αναξιοκρατία, αλλά και η υπονόμευση και ο οικονομικός «κανιβαλισμός» της ίδιας της Επιχείρησης, που χρησιμοποιούνταν για κοινωνική πολιτική την ώρα που ήταν εισηγμένη (από το 2001) στο Χρηματιστήριο, την έφεραν κοντά στη χρεοκοπία αποτελώντας άμεσο συστημικό κίνδυνο για την ελληνική οικονομία, με ζημιές – βουνό.
Η κατάσταση έχει αλλάξει από τα μέσα του 2019 και εντεύθεν, καθώς στις 7 Ιουνίου 2019 είχαμε τις εκλογές που άλλαξαν το πολιτικοοικονομικό status quo η στη χώρα και έφεραν και τις αλλαγές στο management της Επιχείρησης.
Η νέα διοίκηση υπό τον Γιώργο Στάσση, ξεκίνησε ένα γενικευμένο ανασκούμπωμα, με μπαράζ στρατηγικών κινήσεων που περιελάμβανε αρχικά το συμμάζεμα στα οικονομικά και το σταμάτημα της αιμορραγίας, κατόπιν την ισχυρή κεφαλαιακή ενίσχυση μέσω ομολόγων και μεγάλης αύξησης κεφαλαίου, με την Επιχείρηση να βγαίνει ξανά στις αγορές το 2021 μετά από έναν επταετή αποκλεισμό.
Κατόπιν ξεκίνησε ένα σύνθετο αναπτυξιακό πρόγραμμα μετασχηματισμού και ταχύτατης προσαρμογής στη νέα εποχή, με επενδύσεις, εξαγορές και συνεργασίες σε Ελλάδα και διεθνώς, την ώρα που ελάμβανε χώρα η «πράσινη» στροφή και η φυγή από το λιγνίτη.
Η θεαματική αλλαγή στα μεγέθη
Μέσα σε αυτή την εξαετία, η Επιχείρηση πέρασε από ζημιές ύψους 1,7 δισ, το 2019 σε κέρδη 400 εκατ. το 2024 με στόχο τα 900 εκατ. το 2028 και από λειτουργικά αποτελέσματα 0,3 δισ. σε 1,8 δισ. το 2024 και 2,9 δισ το 2028. Στο ίδιο διάστημα οι επενδύσεις αυξήθηκαν από 600 εκατ. σε 3 δισ. ετησίως και το μέρισμα που ήταν μηδενικό θα είναι 0,6 ευρώ για τη φετινή χρήση (2025) και θα διπλασιαστεί σε 1,2 ευρώ το 2028.
Το φετινό 9μηνο, η ΔΕΗ είχε εντυπωσιακά αποτελέσματα, με τα καθαρά κέρδη να εκτοξεύονται κατά 91% και να φτάνουν τα 380 εκατ. ευρώ, υποστηριζόμενα από την αύξηση της παραγωγής από ΑΠΕ, τα υψηλότερα ρυθμιζόμενα έσοδα και τη βελτίωση του καθετοποιημένου μοντέλου.
Το προσαρμοσμένο EBITDA ενισχύθηκε κατά 24% στα 1,67 δισ., το περιθώριο κέρδους διευρύνθηκε ενώ ο CEO Γεώργιος Στάσσης επιβεβαίωσε ότι ο στόχος για EBITDA 2 δισ. και καθαρά κέρδη άνω των 400 εκατ. ευρώ στο σύνολο της τρέχουσας χρήσης παραμένει πλήρως εφικτός.
Το εντυπωσιακό ράλι της μετοχής
Ευθέως αντιπροσωπευτική αυτής της διαδρομής της Επιχείρησης είναι η πορεία της μετοχής, η οποία, θυμίζουμε πως πριν έξι χρόνια, το Μάιο του 2019 είχε κατέλθει στα 1,28 ευρώ, με την κεφαλαιοποίηση μόλις στα 278 εκατ. ευρώ (πριν την ΑΜΚ), που την έφερνε στην 33η θέση του ελληνικού χρηματιστηρίου!
Αντανακλώντας την κοσμογονία των αλλαγών και κυρίως τη μετάβαση από μια εταιρεία στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, σε έναν βιώσιμο, κερδοφόρο και πολυσχιδή όμιλο που εκτός από ενεργειακός πάροχος, δραστηριοποιείται σε πλήθος άλλων υπηρεσιών, η μετοχή της Επιχείρησης σημειώνει μνημειώδες ράλι από το Μάιο του 2019 σε ποσοστό +1.267%.
Ούτε τραπεζική μετοχή, ούτε άλλο blue chip δεν πλησιάζει στο ελάχιστο την απόδοση της ΔΕΗ αυτή την εξαετία, ενώ ο Γενικός Δείκτης το ίδιο διάστημα έχει άνοδο 188,73%, καθώς τότε ήταν στις 722,88 μονάδες.
Χθες η μετοχή έκλεισε στα 17,50 ευρώ σημειώνοντας ισχυρή άνοδο 2,94%, με ισχυρό όγκο 1,19 εκατ. τεμάχια και τζίρο 20,7 εκατ. ευρώ που ήταν ο 4ος μεγαλύτερος της αγοράς.
Συνάμα, η κεφαλαιοποίησή της έχει ανέλθει στα 6,46 δισ. ευρώ, που τη φέρνει στην 7η θέση όλου του Χ.Α. Μάλιστα, είναι η 3η σε κεφαλαιοποίηση μετοχή σε ό,τι αφορά τις εταιρείες της πραγματικής οικονομίας, πίσω από τη leader Coca Cola HBC και τον ΟΤΕ, ενώ χθες ξεπέρασε κατά 1 εκατ. τον ΟΠΑΠ που πλέον έπεσε στην 8η θέση με κεφαλαιοποίηση 6,45 δισ. ευρώ.
Το φετινό Νοέμβριο η ΔΕΗ ενισχύεται κατά 16%, ενώ στο 11μηνο του 2025 βρίσκεται στο +41,82%. Το χθεσινό κλείσιμο είναι νέο υψηλό 17 ετών, καθώς υψηλότερα από τα 17,50 ευρώ είχε να κλείσει από τις 27 Αυγούστου του 2008, ήτοι πριν τη χρεοκοπία της Lehman Brothers που έγινε τον Οκτώβριο εκείνου του έτους. Για την ιστορία, να σημειώσουμε ότι στις 27 Αυγούστου 2008, ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α. ευρίσκονταν στις 3.243 μονάδες.
Για όσους πιστεύουν ότι στη ΔΕΗ υπάρχουν… υπερβολές ή ότι το «ταβάνι» είναι κοντά, θυμίζουμε πως το ιστορικό υψηλό του τίτλου είναι στα 37 ευρώ από το Δεκέμβριο του 2007, όταν ο Γ.Δ. ήταν στις 5.300 μονάδες. Και όσοι θέλουν, ας κάνουν συγκρίσεις εκείνης και της τωρινής ΔΕΗ…
Ο μεγάλος δανεισμός, τα στοιχήματα και οι προκλήσεις
Βεβαίως, η ΔΕΗ έχει μπροστά της να αντιμετωπίσει πολλά στοιχήματα τέτοια που σε περιόδους οικονομικής ανάπτυξης, εύκολου δανεισμού, τεράστιου… σπονσοναρίσματος της πράσινης στροφής και bull market στις αγορές, όπως είναι αυτή που διανύουμε τα τελευταία χρόνια, κερδίζονται εύκολα, όμως αν γυρίσει ο… τροχός, αλλάζει όλο το σκηνικό.
Η ΔΕΗ έχει δανεισμό που υπερβαίνει το όριο των 5 δισ. ευρώ – μακράν ο μεγαλύτερος σε όλη την αγορά – μεγάλος μέρος του οποίου συνδέεται με την επιθετική ανάπτυξη της εταιρείας και τις ανάγκες της για χρηματοδότηση νέων επενδύσεων.
Η Επιχείρηση έχει μπροστά της πολύ μεγάλες προκλήσεις που θα οριοθετήσουν την πορεία της επόμενες δεκαετίες.
Η ΔΕΗ έχει ανοίξει υπερβολικά πολλά μέτωπα, σε ένα λίαν ανταγωνιστικό περιβάλλον, ενώ η μεγάλη πρόκληση για τα επόμενα χρόνια θα είναι πως θα μπορέσει να κρατήσει και να οριοθετήσει όλες τις δραστηριότητες μέσα σε ένα συμπαγές και ελεγχόμενο management, ώστε να μην υπάρξουν φαινόμενα του παρελθόντος, όπως π.χ. έγινε με το άπλωμα του ΟΤΕ στα Βαλκάνια. Το οποίο αποδείχτηκε ακραία ζημιογόνο…
Η ΔΕΗ καλείται να ενσωματώσει τις νέες τεχνολογίες και την εν γένει αλλαγή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μετά από δεκαετίες διαφορετικής λειτουργίας, προγραμματίζοντας τεράστιες επενδύσεις 10 δισ. ευρώ σε «πράσινα» projects, σε μια αγορά όμως που – καλώς ή… κακώς – ακόμη δεν έχει αποδείξει την ανθεκτικότητά της.
Οι προκλήσεις είναι τεράστιες κυρίως από πλευράς αποτελεσματικότητας και πραγματικής κερδοφορίας αυτών των πολυδιαφημισμένων επενδύσεων, που σε περιόδους – επαναλαμβάνουμε – bull market και εύκολου δανεισμού γίνονται δεκτές με ενθουσιασμό, όμως αν γυρίσει ο… τροχός, μετατρέπονται σε αρνητικό ντόμινο.
Και βεβαίως, τα στοιχήματα και οι προκλήσεις για τη ΔΕΗ παραμένουν και ισχύουν στο ακέραιο και για τα ανοίγματα στη σταθερή τηλεφωνία, το internet αλλά και το λιανικό εμπόριο, σε μια συγκυρία που τα περιθώρια κέρδους (στην τηλεφωνία) ακόμα και για παίκτες όπως ο ΟΤΕ Telecom, είναι ακραία συμπιεσμένα.
