Με εντατικούς ρυθμούς… θερμαίνεται η κατασκευή της Μονάδας Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) από τη ΔΕΗ, στοχεύοντας στην κάλυψη των αναγκών τηλεθέρμανσης στη Δυτική Μακεδονία, ένα φλέγον ζήτημα που επηρεάζει πάνω από 150.000 κατοίκους σε Κοζάνη, Πτολεμαΐδα, Αμύνταιο.
Συμπαραγωγή Hλεκτρισμού-Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης είναι η συνδυασμένη παραγωγή ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας από το ίδιο καύσιμο, ώστε να επιτυγχάνεται η πλήρης εκμετάλλευση του ενεργειακού του περιεχομένου. Ο σταθμός συμπαραγωγής ηλεκτρισμού – θερμότητας παράγει ατμό, θερμό αέρα και θερμό νερό που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία καθώς και ηλεκτρική ενέργεια για χρήση ή/και πώλησης μέρους αυτής στον αρμόδιο διαχειριστή ενέργειας».
Το έργο κατασκευάζεται εντός του οικοπέδου του πρώην ΑΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ και αποτελεί εξολοκλήρου επένδυση του ομίλου, ύψους περίπου 80 εκ. ευρώ.
Τι αφορά το έργο
Οι κατασκευαστικές εργασίες ξεκίνησαν αφού υλοποιήθηκαν οι προαπαιτούμενες ενέργειες εκ μέρους των υπόλοιπων συμβαλλομένων και μέχρι στιγμής έχει ολοκληρωθεί σημαντικό μέρος των απαιτούμενων έργων Πολιτικού Μηχανικού, έχει ξεκινήσει ήδη η παράδοση του κύριου ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού στο εργοτάξιο και σε σύντομο χρονικό διάστημα αναμένεται να εκκινήσει και η εγκατάστασή του.
Το έργο ΣΗΘΥΑ περιλαμβάνει την εγκατάσταση 17 μηχανών εσωτερικής καύσης με καύσιμο φυσικό αέριο, που μπορούν να λειτουργούν και με μείγμα φυσικού αερίου και υδρογόνου χωρίς να επηρεαστεί ο βαθμός απόδοσής τους. Η μονάδα αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2026 και θα καλύπτει πλήρως τις απαιτήσεις για χαρακτηρισμό της ως «πλήρως συμπαραγωγική» βάσει της σχετικής νομοθεσίας εξασφαλίζοντας ποσοστό ενεργειακής εξοικονόμησης πάνω από 10%, καθώς και συνολικό βαθμό απόδοσης μεγαλύτερο από 75%.
Η μονάδα ΣΗΘΥΑ αποτελεί μέρος των δεσμεύσεων που ανέλαβε να υλοποιήσει ο όμιλος ΔΕΗ, συνυπογράφοντας το Μνημόνιο κατανόησης και στρατηγικής συνεργασίας (MoU) με τη Συντονιστική Επιτροπή Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, την Περιφέρεια Δ. Μακεδονίας, και τους Δήμους Κοζάνης, Εορδαίας, Αμυνταίου, καθώς και τον Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου Α.Ε.
Πρόκειται για ένα απαιτητικό έργο με ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά, που σχεδιάστηκε από τη ΔΕΗ, σε συνεργασία με τα εμπλεκόμενα μέρη του Μνημονίου, και θα διασφαλίζει την απρόσκοπτη παροχή θερμικής ενέργειας στο διασυνδεδεμένο σύστημα τηλεθέρμανσης της Δ. Μακεδονίας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και μελλοντικές επεκτάσεις του συστήματος, όπως προσδιορίστηκαν από τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Τηλεθέρμανσης.
Ταυτόχρονα, το έργο σχεδιάστηκε με στόχο τη διασφάλιση του χαμηλότερου κόστους παραγωγής θερμικής ενέργειας έναντι οποιασδήποτε εναλλακτικής τεχνολογίας ή επένδυσης, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη βιωσιμότητα των Δημοτικών Επιχειρήσεων Τηλεθέρμανσης.
Τα σενάρια για τις τηλεθερμάνσεις
Μέχρι όμως να έρθει η… λύτρωση από τη ΣΗΘΥΑ, μεσολαβούν δύο «δύσκολες» χειμερινές περίοδοι με λύσεις - μπαλώματα, η φετινή (συνήθως η τηλεθέρμανση στην περιοχή ανάβει στις 15 Οκτωβρίου) και ίσως και η επόμενη (2026-2027), εφόσον η ΣΗΘΥΑ δεν προλάβει να ανάψει μηχανές.
Οι ξεπερασμένες και «αρχαίες» μονάδες του Αγίου Δημητρίου, που τροφοδοτούν με θερμική ενέργεια την τηλεθέρμανση της Κοζάνης μετά από διαδοχικές παρατάσεις σβήνουν τα φουγάρα τους οριστικά στα τέλη Δεκεμβρίου 2025, καθώς λήγουν οι προθεσμίες για τους περιβαλλοντικούς όρους λειτουργίας.
Εφόσον οι μονάδες σβήσουν οριστικά, η τηλεθέρμανση θα… μπει στην κατάψυξη. Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα εξετάζεται να υπάρξει νέα παράταση λειτουργίας ων μονάδων 3,4 και 5 του ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου (για να έχει τηλεθέρμανση η Κοζάνη), μέχρι να μπει στην πρίζα η ΣΗΘΥΑ.
Αναφορικά με την τηλεθέρμανση Πτολεμαΐδας, είτε θα αρχίσει η μετατροπή του λιγινιτικού σταθμού Πτολεμαΐδα 5 σε μονάδα αερίου μετά τον Μάιο του 2026 (για να τροφοδοτήσει και φέτος τη λειτουργία της τηλεθέρμανσης) είτε αν δεν γίνει αυτό θα επιστρατευτούν για να στηρίξουν την τηλεθέρμανση οι ηλεκτρολέβητες (όπως και παλιότερα).
Βάσει του αναπτυξιακού πλάνου του ΔΕΗ για την περιοχή, αρχικά, μέχρι το τέλος του 2027, η υπερσύγχρονη λιγνιτική μονάδα θα μετατραπεί σε μονάδα φυσικού αερίου ανοικτού κύκλου/OCGT ισχύος 350 MW, κάτι που εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει 300 θέσεις εργασίας στην περιοχή.
Η ΔΕΗ βρίσκεται ήδη σε συζητήσεις με τους μεγαλύτερους προμηθευτές τεχνολογίας για την επιλογή του απαραίτητου εξοπλισμού και η αδειοδότηση είναι σε εξέλιξη. Όσον αφορά στην προμήθεια αερίου, έχουν γίνει οι απαραίτητες προετοιμασίες για επέκταση γραμμής φυσικού αερίου στη μονάδα. Η μονάδα έχει σχεδιαστεί ώστε να μπορεί να αναβαθμιστεί, με την προσθήκη ατμοστρόβιλου, σε μονάδα συνδυασμένου κύκλου/CCGT 500 MW.
Η τηλεθέρμανση Αμυνταίου είναι σε πλεονεκτικότερη θέση καθώς από το 2020 που έκλεισε και ο ΑΗΣ Αμύνταιου-Φιλώτα, λειτουργεί με ενέργεια από καύση βιομάζας.
