Ωριμάζει σταδιακά το καινοτόμο project (αγγίζει το 1 δις. ευρώ στην πλήρη ανάπτυξη της επένδυσης) της Energean στον Πρίνο για την αποθήκευση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, ένα εμβληματικό έργο με το βλέμμα στην επόμενη μέρα και τα νέα δεδομένα που φέρνει η πράσινη μετάβαση στις βιομηχανίες.
Είναι ενδεικτικό πως ο Πρίνος «χωρά» 3 εκατ. τόνους εκπομπών CO2 με την ζήτηση που εκδηλώνεται να απαιτεί χωρητικότητα άνω των 6 εκατ. τόνων.
Μόνο οι μεγάλες βιομηχανίες με παραγωγικές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα, ΤITAN, Lafarge, Motor Oil, HelleniQ Energy, χρειάζονται αποθηκευτική ικανότητα 4 εκατ. τόνων για τη δέσμευση των εκπομπών CO2. Ζήτηση υπάρχει και από το εξωτερικό (από Ιταλία, Κροατία).
Στόχος της Εnergean είναι μέχρι τα τέλη του 2026 με αρχές 2027 να μπει σε λειτουργία η πρώτη φάση του έργου (χωρητικότητα 1 εκατ. τόνων) ενώ η εταιρεία επιδιώκει, εφόσον κυλήσουν ομαλά οι διαδικασίες και τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα, να είναι πλήρως λειτουργική η εγκατάσταση έως το 2030 (3 εκατ. τόνοι).
Οι τεχνολογίες δέσμευσης, αξιοποίησης και αποθήκευσης άνθρακα (CCS) αφορούν τη δέσμευση εκπομπών του CO2 από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις ή τις μονάδες παραγωγής ενέργειας όπου εκπέμπεται, τη συμπίεσή του και τη μεταφορά του σε φυσικούς γεωλογικούς σχηματισμούς, είτε στην Ελλάδα είτε στο εξωτερικό, κατάλληλους για αποθήκευση.
Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες με την αποθήκευση εκπομπών CO2 θα εξοικονομήσουν σημαντικά ποσά που καταβάλουν σήμερα για να αγοράζουν δικαιώματα εκπομπών ρύπων.
.Το μεγαλόπνοο project του Πρίνου έχει επιλεγεί για να λάβει χρηματοδότηση 120 εκατ. ευρώ από το ευρωπαϊκό ταμείο Connecting Europe Facility (CEF) ενώ θα διοχετευθούν και πόροι 150 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
H πρώτη δόση ύψους 21,5 εκατ. ευρώ (από τα 150 εκατ. του Ταμείου) προς την EnEarth έχει ήδη πάρει τον δρόμο της εκταμίευσης, μετά το πράσινο φως της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρίας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ), που γνωμοδότησε θετικά.
Στη «βάσανο» του Market Test
Ταυτόχρονα, η Energean βάζει μπρος τις μηχανές και για την έναρξη της Δοκιμής Αγοράς (Market Test) εντός του 2025 που θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό την τελική επενδυτική απόφαση για το έργο καθώς θα «κλειδώσει» το ενδιαφέρον των emmitters για αξιοποίηση της υποδομής.
To Μarket Test θα γίνει σε δύο στάδια, με τους συμμετέχοντες να προχωρούν στο αρχικό στάδιο σε εκδήλωση μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος και στην επόμενη φάση θα κληθούν να υποβάλουν τις δεσμευτικές προσφορές τους.
Όπως έχει ανακοινώσει η EnEarth, είναι έντονο το ενδιαφέρον της εγχώριας βιομηχανίας καθώς και βιομηχανικών μονάδων από γειτονικές χώρες για την αποθήκευση. Ήδη, έχουν υπογραφεί πάνω από 10 μη δεσμευτικές συμφωνίες (MoUs) με ενδιαφερόμενες βιομηχανίες.
Κρίσιμο ρόλο για την οικονομική βιωσιμότητα του έργου θα παίξουν και οι ταρίφες που θα καθοριστούν.
Βαρόμετρο το 2026 για την επενδυτική απόφαση
Με δεδομένο πως η περιβαλλοντική διαβούλευση για το έργο στον Πρίνο έχει ολοκληρωθεί με τις θετικές γνώμες του συνόλου των φορέων και υπηρεσιών που εμπλέκονται, όπως και του ΤΕΕ Ανατ. Μακεδονίας, η EnEarth, θυγατρική της Energean, αναμένει την Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων από το ΥΠΕΝ, ενώ θα ακολουθήσει η Άδεια Αποθήκευσης από την ΕΔΕΥΕΠ.
Με ρυθμούς… ελληνικού δημοσίου εκτιμάται πως ίσως και μέχρι το Μάιο (σε κάθε περίπτωση μέχρι το καλοκαίρι) θα περατωθούν οι διαδικασίες και θα εκδοθεί η περιβαλλοντική άδεια με πρόσθετη πίεση να ασκούν και οι αυστηρές προθεσμίες από τα προγράμματα χρηματοδότησης της ΕΕ.
Ταυτόχρονα, εκκρεμεί και η άδεια αποθήκευσης από την ΕΔΕΥΕΠ για την πρώτη φάση του έργου, μετά θα κινηθεί και η διαδικασία για την δεύτερη φάση.
Η Energean ευελπιστεί αρχές του 2026 να εξασφαλίσει την άδεια λειτουργίας και να ληφθεί και η τελική επενδυτική απόφαση για το έργο.
