Σε ελαφρώς υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τον Νοέμβριο κινείται η αγορά χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας μέσα στον Δεκέμβριο, με την εικόνα να «δείχνει» πως η περίοδος του χειμώνα αλλάζει τις ισορροπίες στο ενεργειακό μείγμα και επηρεάζει άμεσα το κόστος. Τα στοιχεία του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (EnEx) αποτυπώνουν μια μέση τιμή που ανεβαίνει, ενώ η παραγωγή στηρίζεται περισσότερο σε φυσικό αέριο και λιγνίτη, την ώρα που η συμμετοχή των ΑΠΕ υποχωρεί αισθητά.
Η μέση τιμή ανεβαίνει – Χωρίς ακραίες κορυφές, αλλά με σταθερή πίεση
Για τον Δεκέμβριο, με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, η μέση τιμή φτάνει τα 115,26 €/MWh, καταγράφοντας αύξηση 8,27%, όταν την περίοδο 1–30 Νοεμβρίου, η μέση τιμή της χονδρεμπορικής αγοράς (DAM) διαμορφώθηκε στα 106,45 €/MWh.
Ενδιαφέρον έχει ότι, παρότι ο Δεκέμβριος εμφανίζει υψηλότερο μέσο όρο, η μέγιστη τιμή στην Αγορά Επόμενης Ημέρας είναι μέχρι στιγμής χαμηλότερη: 282,28 €/MWh, έναντι 347,85 €/MWh τον Νοέμβριο. Με άλλα λόγια, δεν βλέπουμε έντονα «ξεσπάσματα» κορυφών, αλλά ένα γενικότερο «σήκωμα» του επιπέδου τιμών.
Παράλληλα, διαφοροποίηση καταγράφεται στο σκέλος των ελάχιστων τιμών, καθώς τον Δεκέμβριο δεν έχουν εμφανιστεί αρνητικές τιμές, ενώ τον Νοέμβριο είχαν σημειωθεί αρνητικές έως και -4,50 €/MWh, εξέλιξη που συνδέεται συνήθως με υψηλή παραγωγή ΑΠΕ σε ώρες χαμηλής ζήτησης.
Το ενεργειακό μείγμα γέρνει προς τα ορυκτά καύσιμα
Πίσω από την άνοδο της μέσης τιμής βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό η μεταβολή του μείγματος ηλεκτροπαραγωγής, καθώς η χειμερινή περίοδος περιορίζει την παραγωγή από ΑΠΕ και αυξάνει την ανάγκη για θερμικές μονάδες.
Το φυσικό αέριο ανεβάζει το μερίδιό του από 37,25% τον Νοέμβριο σε 45,34% τον Δεκέμβριο (άνοδος περίπου 21,7%). Ο λιγνίτης ενισχύεται επίσης αισθητά από 4,42% σε 7,94% (άνοδος περίπου 80%). Στον αντίποδα, οι ΑΠΕ πέφτουν από 43,9% σε 32,53%, δηλαδή μείωση 11,37 ποσοστιαίων μονάδων (πτώση περίπου 26%). Οι εισαγωγές μειώνονται επίσης, από 8,08% σε 5,85%.
Η υποχώρηση των ΑΠΕ σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση λόγω χαμηλότερων θερμοκρασιών δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου το φυσικό αέριο «γράφει» συχνότερα την οριακή τιμή, επηρεάζοντας τη συνολική εικόνα.
Πιέσεις στα «πράσινα» τιμολόγια Ιανουαρίου αν συνεχιστεί η τάση
Η πορεία της χονδρεμπορικής αγοράς τον Δεκέμβριο έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς λειτουργεί ως οδηγός για τα κυμαινόμενα τιμολόγια που θα ανακοινωθούν για τον Ιανουάριο. Αν η μέση τιμή παραμείνει σε αυτά τα επίπεδα έως το τέλος του μήνα, δεν αποκλείεται να αυξηθούν οι πιέσεις στα «πράσινα» τιμολόγια, ειδικά στην περίπτωση που οι προμηθευτές επιλέξουν να μετακυλήσουν μέρος της επιβάρυνσης στους καταναλωτές (εκτός αν τη «σβήσουν» με εκπτώσεις).
Η ανάλυση του Green Tank: Ο ρόλος του αερίου και το κενό της αποθήκευσης
Στο βάθος, το θέμα δεν είναι μόνο συγκυριακό. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση του The Green Tank, οι υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την εκτεταμένη χρήση φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή και με τη χαμηλή διείσδυση της αποθήκευσης, που θα μπορούσε να «μεταφέρει» φθηνή πράσινη ενέργεια στις ώρες αιχμής.
Η μελέτη, βασισμένη σε δεδομένα του ENTSO-E, συγκρίνει την Ελλάδα με την Πορτογαλία και καταλήγει ότι η ελληνική προημερήσια αγορά είναι ακριβότερη και πιο ευμετάβλητη. Ενδεικτικά, μετά τον Απρίλιο του 2022 η Ελλάδα καταγράφεται κατά μέσο όρο 36% ακριβότερη, με σχεδόν διπλάσια διακύμανση τιμών, ενώ διατηρεί σταθερά υψηλότερο μερίδιο φυσικού αερίου.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στην αποθήκευση με την Πορτογαλία να έχει φτάσει τα 3,71 GW αντλησιοταμίευσης, ενώ η Ελλάδα παραμένει περίπου στα 0,7 GW, περιορίζοντας τη δυνατότητα εξομάλυνσης των τιμών.
Τι «κρίνει» το τέλος του μήνα
Η ένταση του ψύχους, η πορεία της ζήτησης και –κυρίως– η παραγωγή από αιολικά και φωτοβολταϊκά θα διαμορφώσουν το αν ο μήνας θα «κλειδώσει» σε επίπεδα που θα δοκιμάσουν τα περιθώρια των προμηθευτών και, τελικά, το κόστος με το οποίο θα μπουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις στο νέο έτος.
