«Αέρα» στα….πανιά του κλάδου αιολικής ενέργειας στην Ευρώπη θέλει να δώσει η Κομισιόν: Η πρόεδρος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν από το βήμα της ομιλίας-ορόσημο State of the Union -που περιγράφει τις προτεραιότητες της Επιτροπής για το επόμενο έτος- εξήγγειλε ένα «Πακέτο για την Αιολική Ενέργεια», με βασικά συστατικά την προώθηση fast track αδειοδοτικών διαδικασιών για τα αιολικά πάρκα (αγκάθι το οποίο έχει αναδείξει επανειλημμένα στις δημόσιες παρεμβάσεις της και η ΕΛΕΤΑΕΝ που εκπροσωπεί τον κλάδο αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα), βελτιωτικές παρεμβάσεις στις ανταγωνιστικές διαδικασίες για την κατακύρωση τιμών αποζημίωσης (σε συνέχεια των αποτυχημένων δημοπρασιών που έγιναν πρόσφατα σε ορισμένες χώρες της ΕΕ με «θύματα» κυρίως τα υπεράκτια αιολικά πάρκα ), χρηματοδοτικές διευκολύνσεις και σταθερές εφοδιαστικές αλυσίδες. Οι δηλώσεις της κ. φον ντερ Λάιεν ήρθαν σε μια περίοδο που ο κλάδος αιολικής ενέργειας σε όλη την Ευρώπη έδειχνε να «κατεβάζει ταχύτητες» -τη στιγμή που του επιφυλάσσεται κρίσιμος ρόλος για την επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων για αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ-, με το πρόβλημα να εντοπίζεται κυρίως στα Υπεράκτια Αιολικά Πάρκα, όπου οι τελικές επενδυτικές αποφάσεις υποχώρησαν σε χαμηλό 10ετίας το 2022 (χωρίς η τάση να αναστρέφεται φέτος), καθώς οι developers βρέθηκαν αντιμέτωποι με υψηλό πληθωρισμό, συνεχώς αυξανόμενο κόστος δανεισμού, αυξημένα κόστη μίσθωσης θαλασσοτεμαχίων και ευμετάβλητες αγορές. Ως αποτέλεσμα, υψηλόβαθμα στελέχη κολοσσών του κλάδου όπως η γερμανική RWE και η δανέζικη Orsted μίλησαν για τον κίνδυνο «τέλειας καταιγίδας» στα offshore αιολικά, ζητώντας επιτακτικά από τις αρχές να αναλάβουν δράση.
Wind Europe
Για μέτρα προς την σωστή κατεύθυνση έκανε λόγο η Wind Europe, σημειώνοντας -ως προς την παράμετρο των αδειοδοτήσεων- ότι παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει για επιτάχυνση των διαδικασιών, περί τα 80 GW αιολικών projects σε όλη την ΕΕ είναι κολλημένα στα «γρανάζια» της γραφειοκρατίας. «Πρέπει να τονιστεί ότι χωρίς ταχύτερες αδειοδοτήσεις σε εθνικό επίπεδο οι ευρωπαϊκοί στόχοι δεν θα επιτευχθούν», υπογραμμίζει ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος των αιολικών που επιφυλάσσει αιχμές και για τον τρόπο διοργάνωσης των δημοπρασιών σε διάφορες χώρες, που στέλνει λάθος μηνύματα στον κλάδο. Η Wind Europe προτείνει την εισαγωγή κριτηρίων προεπιλογής και κριτηρίων που δεν βασίζονται αποκλειστικά στην τιμή αποζημίωσης, που να αναγνωρίζουν την προστιθέμενη αξία των κατασκευαστών τουρμπίνων ανεμογεννητριών της ΕΕ (Siemens, Vestas, Nordex). «Οι ευρωπαϊκές τουρμπίνες δεν αποτελούν απειλή κυβερνοεπίθεσης, κατασκευάζονται με τήρηση της ευρωπαϊκής εργατικής νομοθεσίας και συμβάλλουν στην εξισορρόπηση των δικτύων ηλεκτρισμού», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Ηλιακή Ενέργεια
Η κ. φον ντερ Λάιεν δεν άφησε παραπονεμένο και τον κλάδο ηλιακής ενέργειας της ΕΕ, υποσχόμενη (πιο αόριστα ομολογουμένως) μέτρα που θα ανακόψουν την….πλημμύρα φωτοβολταϊκών πάνελ made in China. «Δεν έχουμε ξεχάσει πώς οι άδικες εμπορικές πρακτικές της Κίνας επηρέασαν την βιομηχανία φωτοβολταϊκών μας», υπογράμμισε, στον απόηχο στοιχείων που δείχνουν ότι τα (φθηνότερα) κινεζικά πάνελ έχουν κατακλύσει την αγορά της ΕΕ. Η επικεφαλής της Κομισιόν προειδοποίησε και για αντίστοιχο κίνδυνο για τα ηλεκτρικά ΙΧ που κατασκευάζονται στην Κίνα, «οι τιμές των οποίων διατηρούνται τεχνητά σε χαμηλά επίπεδα μέσω τεράστιων κρατικών ενισχύσεων. Θετικά αξιολογήθηκαν οι εξαγγελίες της κ. φον ντερ Λάιεν από την ηλιακή βιομηχανία της ΕΕ, με την επικεφαλής της Solar Europe Βαλπούργκα Χεμετσμπέργκερ να κάνει λόγο για «καλοδεχούμενες υποσχέσεις που πρέπει να μετουσιωθούν σε πράξεις, καθώς οι developers φωτοβολταϊκών πάρκων, αντιμέτωποι πέρα από τον ανταγωνισμό της Κίνας με πληθωριστικές πιέσεις και αυξημένο κόστος χρήματος, απειλούνται με χρεοκοπία».
Βιομηχανία
Ικανοποίηση όμως επικρατούσε μετά την ομιλία και στους κόλπους των βιομηχανικών συνδέσμων της ΕΕ, καθώς η κ. φον ντερ Λάιεν έκανε ειδική αναφορά στην ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, σε αντίθεση με άλλες χρονιές όπου η βιομηχανική πολιτική ήταν χαμηλά στην ατζέντα της Κομισιόν. Όμως, οι κινήσεις της Κίνας και το Inflation Reduction Act των ΗΠΑ φαίνεται να αφύπνισαν τις Βρυξέλλες, με την κ. φον ντερ Λάιεν να εντοπίζει ως βασικές προκλήσεις την έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, τον πληθωρισμό και το περιβάλλον λειτουργίας των εταιρειών. Η επικεφαλής της Κομισιόν υποσχέθηκε την ταχεία θέση σε ισχύ του Net Zero Industry Act και του Critical Raw Materials Act (των δυο βασικών νομοθετικών εργαλείων για το πρασίνισμα του ενεργειακού αποτυπώματος των ενεργοβόρων βιομηχανιών με ανταγωνιστικούς όρους και την προμήθεια των κρίσιμων πρώτων υλών που είναι προαπαιτούμενο για την ενεργειακή μετάβαση) και εξήγγειλε την έναρξη «Διαλόγου για την Καθαρή Μετάβαση» μεταξύ Κομισιόν και κάθε κλάδου της βιομηχανίας (συμπεριλαμβανομένου προφανώς και της ενεργοβόρου βιομηχανίας), ώστε να κωδικοποιήσει τις ανάγκες κάθε κλάδου και να αναλάβει τις κατάλληλες πρωτοβουλίες κατά περίπτωση.
