Το Ιράκ, η δεύτερη μεγαλύτερη πετρελαιοπαραγωγός χώρα του OPEC, στρέφει το βλέμμα του στον ήλιο. Παρά τα τεράστια αποθέματα πετρελαίου, η Βαγδάτη εγκαινίασε το πρώτο μεγάλο ηλιακό πάρκο που τροφοδοτεί το εθνικό δίκτυο, ανοίγοντας νέο κεφάλαιο στην ενεργειακή της ιστορία.
Στην Καρμπάλα, νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας, τέθηκε σε λειτουργία το πρώτο στάδιο φωτοβολταϊκού σταθμού ισχύος 300 μεγαβάτ. Η εγκατάσταση, που ήδη παράγει 22 MW και θα φτάσει σύντομα τα 75 MW, καλύπτει 400 εκτάρια με περισσότερα από 39.000 πάνελ. Όταν ολοκληρωθεί, θα φτάσει τα 525 MW, συμβάλλοντας στη σταθερότητα του δικτύου και στη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα.
Το έργο της Καρμπάλα δεν είναι μεμονωμένο. Ένα πάρκο 225 MW μπαίνει στην πρίζα στην επαρχία Μπάμπιλ, ενώ στη Βασόρα σχεδιάζεται μονάδα 1.000 MW. Συνολικά, το Ιράκ έχει σε εξέλιξη, σε έγκριση ή υπό διαπραγμάτευση ηλιακά έργα συνολικής ισχύος 12.500 MW, τα οποία, σύμφωνα με το υπουργείο Ενέργειας, μπορούν να καλύψουν έως και το 20% της ζήτησης.
Η στροφή αυτή έρχεται σε μια χώρα που, παρά τον πετρελαϊκό της πλούτο, υποφέρει από χρόνια ενεργειακά προβλήματα. Το καλοκαίρι, η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας έφτασε τα 55.000 MW, ενώ η παραγωγή μόλις τα 28.000 MW – με περίπου 8.000 MW να εξαρτώνται από εισαγόμενο φυσικό αέριο από το Ιράν. Οι κυρώσεις κατά της Τεχεράνης, αλλά και οι ίδιες οι ελλείψεις που αντιμετωπίζει το Ιράν, έχουν καταστήσει επισφαλή αυτή την εξάρτηση. Τον Δεκέμβριο του 2024, το Al Jazeera ανέφερε ότι δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο το Ιράν αντιμετώπιζαν σοβαρές διακοπές ρεύματος, καθώς οι αρχές προχώρησαν σε διακοπή υπηρεσιών λόγω της κλιμακούμενης ενεργειακής και νομισματικής κρίσης, εν μέσω ιστορικών περιφερειακών εντάσεων. Αυτήν την εβδομάδα, κυβερνητικά γραφεία, σχολεία, τράπεζες και επιχειρήσεις σε μεγάλες επαρχίες και στην πρωτεύουσα Τεχεράνη παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό κλειστά εξαιτίας των αυξανόμενων ελλείψεων καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς οι θερμοκρασίες έπεσαν κάτω από το μηδέν. Ο Υπουργός Ενέργειας Αμπάς Αλιαμπαντί δήλωσε ότι 13 σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής τέθηκαν εκτός λειτουργίας λόγω έλλειψης καυσίμων.
Το Ιράκ, ωστόσο, διαθέτει τεράστιο ηλιακό δυναμικό: 2.800 έως 3.000 ώρες ηλιοφάνειας τον χρόνο και ερήμους που εκτείνονται σε 220.000 km². Η ηλιακή ακτινοβολία σε ορισμένες περιοχές ξεπερνά τα 1.900 kWh/m² ετησίως, ενώ το κόστος της ηλιακής παραγωγής εκτιμάται χαμηλότερο από εκείνο των συμβατικών καυσίμων.
Για μια χώρα που παραμένει «γίγαντας» στο πετρέλαιο, η μετάβαση στην ηλιακή ενέργεια δεν είναι απλώς μια πράξη διαφοροποίησης, αλλά μια αναγκαιότητα για την ενεργειακή ασφάλεια και τη σταθερότητα της καθημερινής ζωής εκατομμυρίων πολιτών.
