Η εκρηκτική άνοδος της βιομηχανίας ηλεκτρικών οχημάτων στην Κίνα έχει ανατρέψει πλήρως τις ισορροπίες στην εγχώρια αγορά, εξωθώντας τους κατασκευαστές παραδοσιακών αυτοκινήτων σε μια απελπισμένη αναζήτηση νέων αγορών στο εξωτερικό. Μέσα σε λίγα μόλις χρόνια, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα κατέλαβαν σχεδόν το 50% των κινεζικών πωλήσεων, με αποτέλεσμα οι πωλήσεις βενζινοκίνητων μοντέλων – τόσο ξένων όσο και εγχώριων εταιρειών – να καταρρεύσουν. Το αποτέλεσμα; Ένα πρωτοφανές κύμα εξαγωγών αυτοκινήτων εσωτερικής καύσης που πλέον κατακλύζει τις αναδυόμενες αγορές σε Ευρώπη, Αφρική και Λατινική Αμερική.
Από το 2020, περίπου το 76% των κινεζικών εξαγωγών αυτοκινήτων αφορά βενζινοκίνητα οχήματα. Οι συνολικές εξαγωγές εκτοξεύθηκαν από 1 εκατομμύριο πριν τέσσερα χρόνια σε περισσότερα από 6,5 εκατομμύρια φέτος, καθιστώντας την Κίνα τον μεγαλύτερο εξαγωγέα αυτοκινήτων στον κόσμο. Η παράδοξη αυτή επιτυχία οφείλεται ουσιαστικά στις ίδιες κρατικές επιδοτήσεις και πολιτικές που ενίσχυσαν την ανάπτυξη των ηλεκτρικών οχημάτων. Οι επενδύσεις σε δεκάδες νέες εταιρείες EV, σε συνδυασμό με τον αμείλικτο πόλεμο τιμών στην εγχώρια αγορά, άφησαν τις παραδοσιακές κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες υπερφορτωμένες με εργοστάσια που πλέον δεν έχουν τι να παράξουν.
Έτσι, γίγαντες όπως SAIC, Dongfeng, BAIC και Changan, των οποίων οι πωλήσεις στην Κίνα κατέρρευσαν τα τελευταία χρόνια, στρέφουν την παραγωγή τους προς το εξωτερικό. Οι εξαγωγές τους αυξήθηκαν κατά εκατοντάδες χιλιάδες μονάδες, γεμίζοντας τις βιτρίνες αντιπροσωπειών από την Πολωνία μέχρι τη Χιλή με κινέζικα SUV και pickup. Σε πολλές περιπτώσεις, τα οχήματα αυτά είναι παλαιότερα τεχνολογικά, αλλά σημαντικά φθηνότερα από τον ανταγωνισμό — ένα κρίσιμο πλεονέκτημα σε χώρες όπου η υποδομή φόρτισης EV είναι σχεδόν ανύπαρκτη και το διαθέσιμο εισόδημα περιορισμένο.
Κοινό χαρακτηριστικό πολλών από τις κινήσεις αυτές είναι ότι προέρχονται από κρατικά ελεγχόμενες εταιρείες. Στελέχη τους παραδέχονται ανοιχτά πως η κρατική στήριξη εξασφαλίζει την επιβίωσή τους, ακόμη και όταν οι πωλήσεις στην Κίνα βουλιάζουν. Ταυτόχρονα, εταιρείες όπως η Chery και η Great Wall Motor χτίζουν δυναμικά διεθνή brands, αξιοποιώντας την παγκόσμια ζήτηση για οικονομικά βενζινοκίνητα μοντέλα.
Για τις δυτικές αυτοκινητοβιομηχανίες, ο κίνδυνος δεν βρίσκεται μόνο στα φθηνά κινεζικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα που απειλούν τις αγορές της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Η πραγματική μάχη, όπως υπογραμμίζουν αναλυτές, δίνεται στις αναδυόμενες αγορές – εκεί όπου οι Κινέζοι κατασκευαστές κερδίζουν ταχύτατα μερίδια αγοράς, εκτοπίζοντας καθιερωμένα brands όπως Volkswagen, Chevrolet και Nissan. Σε χώρες όπως το Μεξικό, η Ρωσία, η Νότια Αφρική και η Χιλή, τα κινέζικα αυτοκίνητα κυριαρχούν πλέον σε τμήματα της αγοράς που άλλοτε ελέγχονταν από δυτικούς και ιαπωνικούς κολοσσούς.
Καθώς το Πεκίνο συνεχίζει να πιέζει για παγκόσμια κυριαρχία στα ηλεκτρικά οχήματα, οι εξαγωγές βενζινοκίνητων μοντέλων αποτελούν για πολλούς κατασκευαστές ένα μεταβατικό στάδιο, αλλά και σωσίβιο επιβίωσης. Ωστόσο, για τις παραδοσιακές αυτοκινητοβιομηχανίες της Δύσης, το κινεζικό «κύμα» ίσως αποδειχθεί η μεγαλύτερη πρόκληση που έχουν αντιμετωπίσει εδώ και δεκαετίες.
Πηγή: Reuters