Βαλίτσες για Ουάσιγκτον ετοιμάζει την εβδομάδα αυτή ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Στ. Παπασταύρου, σε μια κρίσιμη συγκυρία για τον ρόλο της Ελλάδας στον ενεργειακό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου.
Έχοντας μαζί του τρία ισχυρά «χαρτιά», τη συμφωνία με τη Chevron για έρευνες υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης και της Πελοποννήσου, τον αναβαθμισμένο ρόλο της χώρας στη διαμετακόμιση LNG και τα θετικά αποτελέσματα της δημοπρασίας για τον Κάθετο Διάδρομο προς Ουκρανία, ο υπουργός θα έχει σειρά υψηλών ενεργειακών επαφών.
Κεντρικό ραντεβού του υπουργού στην αμερικανική πρωτεύουσα θα είναι η συνάντηση με εκπροσώπους της Chevron, τη στιγμή που η διαδικασία παραχώρησης των τεσσάρων θαλάσσιων «οικοπέδων» σε Πελοπόννησο και Κρήτη μπαίνει στην τελική ευθεία. Η αμερικανική εταιρεία έχει ήδη ανακηρυχθεί προτιμητέος επενδυτής, σε κοινοπραξία με την Helleniq Energy, για τα μπλοκ «Νότια της Πελοποννήσου», «Α2», «Νότια της Κρήτης 1» και «Νότια της Κρήτης ΙΙ».
«Κλειδώνει» η σύμβαση με Chevron – Το χρονοδιάγραμμα ερευνών
Όπως αποκάλυψε πρόσφατα ο Στ. Παπασταύρου σε συνέντευξή του, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΔΕΥΕΠ έχει ήδη εγκρίνει το αγγλικό κείμενο της σύμβασης με τη Chevron για τις παραχωρήσεις νότια της Κρήτης. Επόμενο βήμα είναι η αποστολή της σύμβασης στο Ελεγκτικό Συνέδριο, και αμέσως μετά η κύρωσή της από τη Βουλή.
«Έχουμε ουσιαστικά εγκεκριμένη σύμβαση» σημείωσε ο υπουργός, σκιαγραφώντας και το χρονοδιάγραμμα που έχει μπροστά της η χώρα στο μέτωπο των ερευνών υδρογονανθράκων. Στο Ιόνιο, στην περιοχή της Κέρκυρας, η πρώτη ερευνητική γεώτρηση από την ExxonMobil τοποθετείται χρονικά μεταξύ τέλους 2026 και αρχών 2027.Στην Κρήτη, αμέσως μετά την κύρωση της σύμβασης από τη Βουλή, εκτιμάται ότι στις αρχές του 2026 θα ξεκινήσουν οι γεωφυσικές και σεισμικές εργασίες, που θα αποτελέσουν το απαραίτητο «προανάκρουσμα» για τυχόν γεωτρήσεις σε επόμενο στάδιο.
Η συνάντηση με τη Chevron στην Ουάσιγκτον αναμένεται να λειτουργήσει ως ευκαιρία για να επιβεβαιωθεί η δέσμευση της εταιρείας στο project, να συζητηθούν τεχνικές λεπτομέρειες και να «κουμπώσουν» τα χρονοδιαγράμματα με τις ελληνικές αδειοδοτικές διαδικασίες.
Η Ελλάδα ως ενεργειακός κόμβος στο Κογκρέσο
Στην ατζέντα περιλαμβάνεται η ενημέρωση Ελληνοαμερικανών βουλευτών στο Κογκρέσο για τις ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Ευρώπη και τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας και βασικής πύλης εισόδου αμερικανικού LNG προς την περιοχή.
Ο υπουργός σκοπεύει να αξιοποιήσει το θετικό κλίμα που καλλιεργήθηκε στη Διατλαντική Ενεργειακή Διάσκεψη της Αθήνας, όπου αναγνωρίστηκε ρητά η στρατηγική σημασία των ελληνικών υποδομών (FSRU, αγωγοί, διασυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας) για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Η «μετάφραση» αυτής της αναγνώρισης σε μακροχρόνιες συνεργασίες και επενδύσεις είναι ένα από τα βασικά διακυβεύματα της παρουσίας του στην Ουάσιγκτον.
Ο Κάθετος Διάδρομος και το LNG για Ουκρανία
Στις αποσκευές του Στ. Παπασταύρου βρίσκεται και ένα πολύ συγκεκριμένο success story, η πρόσφατη δημοπρασία για τη δέσμευση δυναμικότητας στον Κάθετο Διάδρομο μεταφοράς αμερικανικού LNG προς την Ουκρανία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν γίνει γνωστά, δεσμεύτηκε περίπου το 60% της συνολικής διαθέσιμης δυναμικότητας του σχήματος, με τη ΔΕΠΑ Εμπορίας να αναλαμβάνει σχεδόν το 90% αυτού του ποσοστού. Το υπόλοιπο καλύφθηκε από την ουκρανική DTEK και την πολυεθνική Axpo Trading, επιβεβαιώνοντας ότι το ενδιαφέρον δεν είναι μόνο ελληνικό, αλλά ευρύτερα περιφερειακό.
Η ισχυρή αυτή ζήτηση ερμηνεύεται από δύο βασικούς παράγοντες: την ανάγκη της Ουκρανίας να αναπληρώσει ενεργειακές υποδομές που έχουν πληγεί σοβαρά από τις ρωσικές επιθέσεις και την πρόσφατη συμφωνία της ΔΕΠΑ Εμπορίας με τη Naftogaz για προμήθεια φυσικού αερίου κατά τους χειμερινούς μήνες.
Η συμφωνία με τη Naftogaz ενεργοποιεί στην πράξη και τη σύμπραξη ΔΕΠΑ – Atlantic Sea LNG Trade, την κοινή εταιρεία των ομίλων ΔΕΠΑ και Aktor, η οποία έχει ήδη συνάψει μακροχρόνιο συμβόλαιο προμήθειας LNG με την αμερικανική Venture Global.
Ο συνδυασμός αυτών των πρωτοβουλιών διαμορφώνει για την Ελλάδα ένα συνεκτικό αφήγημα προς την αμερικανική πλευρά. H χώρα δεν είναι απλώς «διάδρομος διέλευσης», αλλά συμπρωταγωνιστής στη διαμόρφωση της νέας ενεργειακής αρχιτεκτονικής της περιοχής.
