Ως τους δύο πιο κρίσιμους κινδύνους για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας αναδεικνύει τις κυβερνοεπιθέσεις και τη διακοπή της τροφοδοσίας με φυσικό αέριο το νέο Σχέδιο Ετοιμότητας Αντιμετώπισης Κινδύνων στον Τομέα Ηλεκτρισμού, που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ).
Το προσχέδιο, το οποίο εκπόνησε ο ΑΔΜΗΕ, εξετάζει 15 διαφορετικά σενάρια κρίσης, με δύο εξ αυτών – τις κυβερνοεπιθέσεις και τη διακοπή φυσικού αερίου – να χαρακτηρίζονται ως «σενάρια μη ανεκτού κινδύνου». Παράλληλα, αξιολογούνται και άλλοι κίνδυνοι, όπως οι παρατεταμένοι καύσωνες, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι σεισμοί και η λειψυδρία, που μπορεί να επηρεάσουν την επάρκεια και σταθερότητα του ηλεκτρικού συστήματος.
Οι δύο απειλές αιχμής
1. Κυβερνοεπιθέσεις
Το σχέδιο εστιάζει σε δύο τύπους κυβερνοεπιθέσεων:
Σενάριο Α: Επίθεση σε κρίσιμα συστήματα του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας (ΕΧΕ), με ενδεχόμενες συνέπειες όπως αναστολή λειτουργίας της αγοράς, αλλοίωση δεδομένων, οικονομικές ζημίες για τους συμμετέχοντες και πλήγμα στην αξιοπιστία του φορέα.
Σενάριο Β: Συντονισμένη επίθεση σε κρίσιμες ενεργειακές υποδομές, όπως τα συστήματα του ΑΔΜΗΕ, του ΔΕΔΔΗΕ ή παραγωγικών μονάδων, με πιθανό αποτέλεσμα απότομη διακοπή στην παροχή ενέργειας και ενδεχόμενο γενικευμένο μπλακάουτ.
Το πρώτο σενάριο χαρακτηρίζεται ως «σενάριο μη επιθυμητού κινδύνου» ενώ το δεύτερο σενάριο θεωρείται ιδιαίτερα επικίνδυνο. Για την αντιμετώπιση τέτοιων επιθέσεων, κεντρικό ρόλο θα έχει η Εθνική Αρχή Κυβερνοασφάλειας, με βάση την Εθνική Στρατηγική Κυβερνοασφάλειας και εξειδικευμένα εγχειρίδια προστασίας για δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.
2. Διακοπή τροφοδοσίας με φυσικό αέριο
Η πιθανότητα διακοπής ροής φυσικού αερίου, λόγω γεωπολιτικών εξελίξεων όπως ο πόλεμος Ρωσίας–Ουκρανίας, θεωρείται σοβαρό σενάριο. Σε περίπτωση περιορισμένων εισαγωγών μέσω των βόρειων συνόρων της χώρας, το σχέδιο προβλέπει:
Αναβολή προγραμματισμένων συντηρήσεων μονάδων.
Αυξημένη λειτουργία λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων.
Ενεργοποίηση μονάδων με δυνατότητα εναλλαγής καυσίμου.
Ενημερωτικές καμπάνιες προς τους καταναλωτές για εξοικονόμηση ενέργειας – κυρίως στις ώρες αιχμής.
Ενδεχόμενο αίτημα συνδρομής από γειτονικές χώρες που δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα επάρκειας.
Άλλα Σενάρια Κινδύνου
Το σχέδιο καταγράφει και σειρά άλλων σεναρίων κρίσης, όπως:
Καύσωνας μεγάλης διάρκειας με παράλληλη συντήρηση στο δίκτυο φυσικού αερίου, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη καυσίμου, μειωμένη απόδοση ΑΠΕ και θερμικών μονάδων, εξάντληση των εφεδρειών και εν τέλει προβλήματα επάρκειας ισχύος.
Σεισμός μεγάλης έντασης, που ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρές ζημιές σε υποδομές μεταφοράς και διανομής, υποσταθμούς, ακόμα και μονάδες παραγωγής. Σε τέτοιο ενδεχόμενο, περιορίζεται η δυνατότητα εισαγωγής ενέργειας από το εξωτερικό, ιδιαίτερα αν επηρεαστούν οι διασυνδέσεις με Ιταλία ή άλλες χώρες.
Η δημόσια διαβούλευση της ΡΑΑΕΥ για το Σχέδιο Ετοιμότητας θα παραμείνει ανοιχτή έως την Παρασκευή 20 Ιουνίου. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς και πολίτες μπορούν να συμμετέχουν καταθέτοντας προτάσεις και παρατηρήσεις.