Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ξεκινά από σήμερα 13 Μαΐου περιοδεία στον Περσικό Κόλπο, με πρώτη στάση στη Σαουδική Αραβία και έπεται το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία καθώς η περιοδεία διεξάγεται σε ένα τεταμένο γεωπολιτικό περιβάλλον.
Στην ημερήσια διάταξη θα βρίσκονται οι συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Γάζας, το πετρέλαιο, το εμπόριο, οι επενδυτικές συμφωνίες και οι δυνατότητες για νέες πολιτικές εξελίξεις στους τομείς των εξαγωγών προηγμένων ημιαγωγών και των πυρηνικών προγραμμάτων.
Η Monica Malik από την Abu Dhabi Commercial Bank δήλωσε στο CNBC ότι αναμένονται πολυάριθμες ανακοινώσεις σε διάφορους τομείς, ενώ εκτίμησε ότι η άρση των δασμών 10% σε χάλυβα και αλουμίνιο θα ωφελούσε τα κράτη του Κόλπου, παρότι οι εξαγωγές αυτές δεν αποτελούν μεγάλο ποσοστό των οικονομιών τους. Ο Τραμπ διατηρεί προνομιακές σχέσεις με τα Εμιράτα και το Ριάντ, ενώ η εμπλοκή της οικογένειάς του σε ακίνητα στις χώρες αυτές εγείρει ερωτήματα περί σύγκρουσης συμφερόντων.
Η Γάζα, το Ιράν και η τεχνητή νοημοσύνη
Η Σαουδική Αραβία έχει αναδειχθεί σε βασικό μεσολαβητή μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, ενώ το Κατάρ παίζει ρόλο στις συνομιλίες Ισραήλ-Χαμάς για παύση πυρός και ανταλλαγές ομήρων. Παράλληλα, η προεδρική επίσκεψη φέρνει μαζί της μια σειρά επιχειρηματικών ηγετών της Wall Street και της Silicon Valley, καθώς στο Ριάντ διοργανώνεται φόρουμ ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας με συμμετοχές από BlackRock, Palantir, Citigroup, Qualcomm και άλλους κολοσσούς.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην τεχνητή νοημοσύνη, καθώς τόσο τα Εμιράτα όσο και η Σαουδική Αραβία φιλοδοξούν να καταστούν τεχνολογικά hubs. Οι εξαγωγές προηγμένων ημιαγωγών από τις ΗΠΑ παραμένουν περιορισμένες, αλλά αυτό ίσως αλλάξει. Η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε την κατάργηση του κανόνα διάχυσης AI της εποχής Μπάιντεν, αντικαθιστώντας τον με ένα νέο πλαίσιο που προωθεί την καινοτομία και τη γεωπολιτική κυριαρχία των ΗΠΑ στην AI.
Πυρηνικά σχέδια και αναθεωρημένες ισορροπίες
Η τεχνολογική εταιρεία G42 των ΗΑΕ έχει ήδη ευθυγραμμιστεί με τις ΗΠΑ, αποκλείοντας κινεζικές συνεργασίες και δεχόμενη επένδυση 1,5 δισ. δολαρίων από τη Microsoft. Εν τω μεταξύ, οι συνομιλίες ΗΠΑ-Ιράν για τα πυρηνικά έχουν την υποστήριξη των Αράβων – εξέλιξη που έρχεται σε αντίθεση με την προηγούμενη στάση τους κατά την εποχή Ομπάμα. Ταυτόχρονα, η Σαουδική Αραβία επιδιώκει δικό της πυρηνικό πρόγραμμα και επιθυμεί αμερικανική στήριξη. Μέχρι πρότινος, αυτή εξαρτιόταν από την εξομάλυνση των σχέσεων Ριάντ-Ισραήλ, κάτι που ίσως πλέον επανεξεταστεί.
Πετρέλαιο, Περσικός Κόλπος και χρηματοδότηση
Ο Branch εκτίμησε επίσης ότι η άρση των κυρώσεων στη Συρία ίσως συζητηθεί, ενώ η πιθανή μετονομασία του Περσικού Κόλπου σε Αραβικό θα ενισχύσει τα κράτη της περιοχής αλλά θα προκαλέσει το Ιράν.
Οι τιμές του πετρελαίου θα βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο. Ο Τραμπ πιέζει εδώ και καιρό τα κράτη του ΟΠΕΚ, με επικεφαλής τη Σαουδική Αραβία, να αντλούν περισσότερο πετρέλαιο για να μειώσουν τις τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές. Για έναν συνδυασμό λόγων, η Σαουδική Αραβία κάνει ακριβώς αυτό – αλλά μπορεί να χρειαστεί να αλλάξει πορεία τους επόμενους μήνες εάν οι τιμές παραμείνουν υποτονικές, βλάπτοντας τα έσοδα του βασιλείου.
Σύμφωνα με την Malik της ADCB, υπό αυτό το πρίσμα η χρηματοδότηση θα αποτελέσει σημαντικό θέμα στην ημερήσια διάταξη καθώς η Σαουδική Αραβία, που δεσμεύτηκε για επενδύσεις 600 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ, αντιμετωπίζει δημοσιονομική πίεση λόγω χαμηλών τιμών πετρελαίου και του φιλόδοξου Οράματος 2030. «Η χώρα θα χρειαστεί ενισχυμένη οικονομική στήριξη από την Αμερική για να προωθήσει τα επενδυτικά της σχέδια», κατέληξε η Malik.
