Η σημερινή διάρθρωση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος είναι άδικη και δυσνόητη. Ο καταναλωτής καλείται να πληρώνει όχι μόνο το πραγματικό κόστος της ενέργειας που καταναλώνει, αλλά και ένα πλήθος ρυθμιζόμενων χρεώσεων — με σημαντικότερη εκείνη του δικτύου μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ) και διανομής (ΔΕΔΔΗΕ).
Αυτή η πρακτική μετατρέπει τους λογαριασμούς ρεύματος σε έναν μηχανισμό έμμεσης φορολόγησης, φορτώνοντας στους πολίτες το κόστος συντήρησης και ανάπτυξης ενός συστήματος που θα έπρεπε να βαραίνει πρωτίστως όσους αποκομίζουν κέρδος από την παραγωγή ενέργειας.
Το δίκτυο διανομής είναι η ραχοκοκαλιά της ενεργειακής αγοράς, αλλά δεν είναι οι καταναλωτές που το χρησιμοποιούν για επιχειρηματικό όφελος. Οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας, μικροί και μεγάλοι, στηρίζουν τη λειτουργία τους σε αυτό, καθώς χωρίς τα δίκτυα δεν θα μπορούσαν να φτάσουν στους πελάτες τους. Είναι, λοιπόν, λογικό και δίκαιο το κόστος των δικτύων να ενταχθεί στα πάγια έξοδα των παραγωγών, όπως ακριβώς συμβαίνει με τις υπόλοιπες υποδομές που χρειάζεται μια επιχείρηση για να λειτουργήσει.
Με την αλλαγή αυτή, οι λογαριασμοί θα γίνουν πιο διαφανείς και δικαιότεροι. Ο πολίτης θα πληρώνει μόνο για την ενέργεια που καταναλώνει, ενώ οι παραγωγοί θα ενσωματώνουν το κόστος δικτύου στη διαμόρφωση των τιμολογίων τους. Αυτό θα οδηγήσει σε υγιέστερο ανταγωνισμό, αφού οι παραγωγοί θα αναγκαστούν να διαχειρίζονται πιο αποτελεσματικά τα έξοδά τους και όχι να είναι απαλλαγμένοι από το κόστος κάποιου ενοικίου της επιχείρησης τους, αφού όπως είναι σήμερα, αυτό το κόστος δεν περνάει μέσα από την εταιρική ανταγωνιστικότητα.
Επίσης ήρθε ο καιρός να προχωρήσει η κατάργηση του ΕΤΜΕΑΡ, καθώς οι επενδύσεις σε πράσινη ενέργεια έχουν πλέον ωριμάσει και έχουν ενσωματωθεί πλήρως στην αγορά ενέργειας, δεν χρειάζονται πλέον κρατικές ενισχύσεις για κάτι που υπεραφθονεί και μπορεί να διεκδικήσει μερίδιο στην ελεύθερη αγορά.
Δεν βρισκόμαστε δύο δεκαετίες πίσω που το πράσινο εγχείρημα ήθελε κρατική ενίσχυση. Παράλληλα, τα κόστη που αφορούν τις ΥΚΩ θα πρέπει να μειωθούν, καθώς οι διασυνδέσεις των νησιών με την ηπειρωτική χώρα έχουν προχωρήσει σημαντικά την τελευταία τριετία και έχουν ήδη υλοποιηθεί σημαντικές επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στα νησιά, που μέρος της ενεργειακής τους ζήτησης καλύπτεται από τις ΑΠΕ, γεγονός που θα πρέπει μειώνει την ανάγκη επιπλέον επιδοτήσεων των θερμικών μονάδων που καίνε ορυκτά καύσιμα.
Η ενεργειακή μετάβαση απαιτεί δίκαιες και ξεκάθαρες δομές τιμολόγησης. Η αποσύνδεση των ρυθμιζόμενων χρεώσεων δικτύου από τους λογαριασμούς και η μεταφορά τους στα έξοδα των παραγωγών είναι ένα βήμα προς ένα πιο καθαρό, λογικό και ισορροπημένο ενεργειακό σύστημα.
Μιχάλης Χριστοδουλίδης Διπλ Μηχανολόγος Μηχανικός ΑΠΘ Ενεργειακός Αναλυτής
