Σε μια περίοδο έντονων γεωπολιτικών ανακατατάξεων, όπου η ενέργεια λειτουργεί ως ο βασικός καταλύτης ισχύος και ασφάλειας, η Ελλάδα διεκδικεί ρόλο πρωταγωνιστή. Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα της παρέμβασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, μιλώντας στη Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο εκδήλωσης της οικονομικής εφημερίδας voria.gr.
Ο κ. Παπασταύρου περιέγραψε τη «νέα ενεργειακή και γεωπολιτική αρχιτεκτονική» που διαμορφώνεται στην Ευρώπη, με φόντο την απόφαση για σταδιακή απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο έως το 2027. Σε αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα –όπως υπογράμμισε– δεν ακολουθεί τις εξελίξεις, αλλά τις συνδιαμορφώνει, αξιοποιώντας τη γεωγραφική της θέση, τη θεσμική σταθερότητα και έναν συγκροτημένο στρατηγικό σχεδιασμό.
Κομβικό στοιχείο αυτής της στρατηγικής είναι ο Κάθετος Διάδρομος, τον οποίο ο Υπουργός χαρακτήρισε «διάδρομο ανάπτυξης και ευημερίας». Όχι μόνο επειδή ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, αλλά επειδή δημιουργεί –όπως είπε– μια νέα εθνική προοπτική: μια ενδοχώρα έως και 100 εκατομμυρίων καταναλωτών, που εκτείνεται από την Ελλάδα προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη, μετατρέποντας τους αγωγούς και τις διασυνδέσεις σε αρτηρίες οικονομικής προόδου.
Η Βόρεια Ελλάδα
Στο επίκεντρο αυτής της μετάβασης βρίσκεται η Βόρεια Ελλάδα. «Αποτελεί τον νευρώνα της νέας ενεργειακής και γεωπολιτικής αρχιτεκτονικής», σημείωσε ο κ. Παπασταύρου, απαριθμώντας υποδομές που ήδη λειτουργούν ή δρομολογούνται: το FSRU της Αλεξανδρούπολης, τον σταθμό συμπίεσης φυσικού αερίου του ΔΕΣΦΑ, τον TAP, τον IGB, τις ηλεκτρικές διασυνδέσεις, την επανεκκίνηση αγωγών από τη Helleniq Energy, αλλά και το Mega Data Center της ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία.
Το μήνυμα ήταν σαφές: οι ενεργειακές συμφωνίες των τελευταίων μηνών δεν είναι συγκυριακές, αλλά προϊόν μακρόπνοου σχεδιασμού με «αρχή, μέση και τέλος». Γι’ αυτό και ο Υπουργός έκανε λόγο για εθνικό χαρακτήρα των συμφωνιών, καλώντας σε ευρύτερη πολιτική συνεννόηση, μακριά από μικροπολιτικές αντιπαραθέσεις.
Σε έναν κόσμο όπου οι αγωγοί, τα LNG terminals και τα δίκτυα ηλεκτρισμού αποκτούν γεωπολιτική βαρύτητα αντίστοιχη με εκείνη των παραδοσιακών συμμαχιών, η Ελλάδα –και ειδικά η Βόρεια Ελλάδα– διεκδικεί ρόλο ενεργειακού κόμβου. Και, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις Παπασταύρου, ο κάθετος διάδρομος δεν είναι απλώς ένα έργο υποδομής, αλλά ένας στρατηγικός άξονας που επαναπροσδιορίζει τη θέση της χώρας στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη.
