Η αγορά ενέργειας ζει ξανά στιγμές που θυμίζουν… déjà vu. Εκατοντάδες μικροεπενδυτές που πίστεψαν στην πράσινη μετάβαση, συμμετείχαν στον περίφημο διαγωνισμό των 400 kW — εκείνον όπου το σύστημα “κράσαρε”, οι αιτήσεις έγιναν θρίλερ και η ολοκλήρωση των έργων εξελίχθηκε σε τριετή οδύσσεια — βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι με μια νέα και εντελώς άδικη πραγματικότητα.
Την στιγμή που έχουν ολοκληρώσει εγκαίρως τα έργα και έχουν δηλώσει ετοιμότητα, κινδυνεύουν με περικοπές επειδή… ο ΔΕΔΔΗΕ δεν προλαβαίνει να τους ηλεκτρίσει.
Η επένδυση ολοκληρώθηκε, η ευθύνη όμως περνάει αλλού
Με βάση τον ν. 4819/2021, οι επενδυτές έλαβαν Όρους Σύνδεσης για σταθμούς 400 kW με εγγυημένη τιμή 65,73 €/MWh.
Πολλοί εξ αυτών έχουν ήδη, ολοκληρώσει την κατασκευή, έχουν λάβει βεβαίωση ολοκλήρωσης από μηχανικό ΤΕΕ, αναρτήσει τη δήλωση ετοιμότητας στην πλατφόρμα του ΔΕΔΔΗΕ (όπως ορίζει το άρθρο 2 του ν. 4736/2020).
Και όμως, ο ΔΕΔΔΗΕ, επικαλούμενος υπερβολικό όγκο εργασιών, δεν θα τους ηλεκτρίσει έως 31/12/2025.
Το αποτέλεσμα είναι ότι από 1/1/2026, σύμφωνα με τον ν. 4643/2019, οι σταθμοί που δεν έχουν τεθεί σε λειτουργία θα υπόκεινται σε ευθύνη εξισορρόπησης — δηλαδή σε περικοπές, της τάξεως του 20-25%. Αν συμβεί και δεν υπάρχει παρέμβαση του υπουργείου (για κάποιο λόγο λένε ότι είναι δύσκολο), τότε τα περισσότερα επενδυτικά σχέδια καθίστανται μη βιώσιμα, βάσει των συμφωνιών που έχουν συναφθεί με τις δανείστριες τράπεζες.
Η αδικία ξεκάθαρη
Το πρόβλημα είναι βαθιά θεσμικό. Η έννοια της δήλωσης ετοιμότητας θεσπίστηκε το 2020, δηλαδή μετά το άρθρο 26 του ν. 4643/2019, το οποίο ποτέ δεν εναρμονίστηκε με το νέο πλαίσιο.
Σήμερα έχουμε την παράδοξη κατάσταση όπου:
-ο επενδυτής ολοκληρώνει εμπρόθεσμα ό,τι ο νόμος ζητά,
-η σύνδεση δεν εξαρτάται από αυτόν, αλλά αποκλειστικά από τον ΔΕΔΔΗΕ,
-και παρ’ όλα αυτά, τιμωρείται σαν να ευθύνεται ο ίδιος για την καθυστέρηση.
Με άλλα λόγια, το κράτος ζητά να εμπιστευθείς την αγορά, αλλά η αγορά δεν μπορεί να εμπιστευθεί το κράτος.
