Μετά τη δημιουργία δύο νέων Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων σε Ιόνιο και νότιο Αιγαίο στην οποία προχώρησε πρόσφατα η Ελλάδα, η χώρα μας καλείται να χαράξει ρότα και για να «φυτρώσουν» υπεράκτια αιολικά (που θα προσφέρουν φθηνή πράσινη ενέργεια) σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, χωρίς ωστόσο για την ώρα να κουνιέται φύλλο…
Οι έντονες αντιδράσεων από τις τοπικές κοινωνίες (φορείς, πολίτες, οργανώσεις) που φοβούνται αλλοίωση του τοπίου, η ραθυμία του ΥΠΕΞ (με το βλέμμα και στην Τουρκία) αλλά και οι επιφυλάξεις για το υψηλό κόστος του εγχειρήματος «φρενάρουν» τα θαλάσσια αιολικά πάρκα με την κυβέρνηση να μην τρέχει με ιδιαίτερη… ζέση τα όποια σχέδια για ταχεία ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα, τρία χρόνια μετά από σχετικό νόμο που θεωρητικά άνοιγε το δρόμο.
Στην επιχείρηση «υπεράκτια αιολικά» εμπλέκεται και το υπουργείο Εξωτερικών καθώς η γεωπολιτική διάσταση που έχει το ζήτημα επιβάλλει τη σύμφωνη γνώμη και του ΥΠΕΞ για να χωροθετηθούν οι ακριβείς περιοχές, μία γνώμη όμως που συνέχεια σκαλώνει με αποτέλεσμα το project να είναι στον αέρα.
Ξένοι επενδυτές που ανέμεναν ούριο άνεμο για τα θαλάσσια αιολικά, αντιλαμβάνονται πλέον τη διστακτικότητα της χώρας να κάνει το επόμενο βήμα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα ξεκαθαρίσει το τοπίο να… έχει κολλήσει στο βυθό.
Κολοσσοί στα θαλάσσια αιολικά όπως η Ocean Wind (σύμπραξη των Engie και EDPR), οι Σουηδοί της Hexicon Power και οι Δανοί της CIP αν και είχαν μπει ζεστά στο παιχνίδι, με τη δυστοκία που παρατηρείται τηρούν επιφυλακτική στάση, με τους ανέμους να τους στρέφουν προς άλλες κατευθύνσεις.
Θεωρητικά, το Θαλάσσιο Χωροταξικό που κατατέθηκε πρόσφατα και αποτυπώνει για πρώτη φορά τα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ισχυροποιεί και νομικά τις προοπτικές ανάπτυξης θαλάσσιων αιολικών αλλά και πάλι δεν κουνιέται φύλλο με τα πάρκα να μένουν … στη στεριά.
Θα ξεκολλήσουν τα υπεράκτια αιολικά; - Μποφόρ συμπράξεων από τους ενεργειακούς ομίλους
Υπενθυμίζεται πως στο Θρακικό Πέλαγος δρομολογούνται πιλοτικά έργα (χωρίς διαγωνισμό), με σταθερή έδραση στο βυθό που ωστόσο «απειλούνται» και αυτά από το κύμα των αντιδράσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι Motor Oil και ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή προχωρούν από κοινού στην ανάπτυξη του πρώτου Υπεράκτιου Αιολικού Πάρκου (ΥΑΠ) στη χώρα, ισχύος 600 MW.
Επιπλέον, η «Αιολική Προβατά Τραϊανουπόλεως» ( ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή – Motor Oil κατέχουν 50% έκαστος) έχει το δικαίωμα ανάπτυξης πιλοτικού ΥΑΠ ισχύος 400 MW, στη θαλάσσια περιοχή νότια της Αλεξανδρούπολης και βόρεια της Σαμοθράκης.
Το νευραλγικό αυτό έργο-ορόσημο, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, θα είναι το πρώτο στο είδος του στην Ελλάδα, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην επιτυχία της υλοποίησης του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης ΥΑΠ.
Παράλληλα και η ΔΕΗ, μετά την εξαγορά, μέσω της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, του 100% της εταιρείας «Θρακική Αιολική 1 Α.Ε.», κατέχει άδεια παραγωγής για υπεράκτιο αιολικό πάρκο, ισχύος 216 MW.
Από το 2027… και βλέπουμε
Η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του ΥΠΕΝ έχει εγκρίνει περιβαλλοντικά το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων και προωθείται από τη Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού η υπουργική απόφαση έγκρισής του η οποία θα επισημοποιήσει τις περιοχές όπου θα αναπτυχθούν τα έργα αφού ολοκληρωθούν οι ανεμολογικές και βυθομετρικές έρευνες.
Με την ολοκλήρωση των μελετών (από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων), οι επενδυτές θα είναι σε θέση να προσδιορίσουν το ακριβές σημείο εγκατάστασης, το είδος και τον αριθμό των ανεμογεννητριών.
Τα έργα θα προχωρήσουν, πιλοτικά, δηλαδή χωρίς διαγωνιστικές διαδικασίες και με λειτουργική ενίσχυση που θα πρέπει να εγκρίνει η Κομισιόν (μέσα στο 2025). Τα δεδομένα των μελετών θα αποτελέσουν τη βάση για τον προσδιορισμό της τιμής αποζημίωσης που θα διασφαλίζει την οικονομική βιωσιμότητα των έργων.
Σε κάθε περίπτωση, προτεραιότητα θα δοθεί στο πιλοτικό έργο των 600 MW ενώ οι διαγωνισμοί για τα πάρκα πάνε για μετά το 2027.
